Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/388

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Gon, gonienie, gonitwa, uganianie się, ściganie, wyścigi; łowy, obława, naganka, zapędy; pęd, latorośl na drzewie i krzewach; odrostek; miejsce zwrotu pługa przy orce; g. bobrowy (częściej w lm.) a. bobrownia, żeremie, domki, budowane przez bobry na wodzie lub na jej brzegu; w bot.p. Lisianka.

Gonagra, gr., reumatyzm stawu kolanowego.

Gonalgja, gr., ból kolan.

Goncianyp. Gontowy; kryty gontami.

Gonciarnia, warsztat, w którym wyrabiają gonty.

Gonciarz, rzemieślnik, wyrabiający gonty a. pokrywający dachy gontami.

Gondola, wł., rodzaj łodzi, używanej w Wenecji do przejażdżki i do przewozu, bez steru i żagla (fig.).

Gondoljer, wł., przewoźnik na gondoli.

Gondoljera, wł., pieśń gondoljerów.

Gonfalonjer, wł., chorąży, niosący sztandar; tytuł prezydenta niektórych dawnych respublik włoskich.

Gong, Gongong, narzędzie muzyczne Hindusów i Chińczyków, w kształcie talerza — p. Tam-tam.

Gongoryzm, styl ciemny, zawiły a kwiecisty (od nazw. poety hiszp. Gongory w XVI w).

Gonić, biedz żeby dopędzić; pędzie, doganiać, gnać, ścigać, tropić. prześladować, nękać, gnębić, prawować, procesować, pociągać do odpowiedzialności, prześcigać, wyprzedzać, zakasowywać, dorównywać, wyrównywać, współubiegać się, emulować, konkurować, sprostać; g. za czym: uganiać się, upędzać ś., szukać czego, wzdychać za czym, marzyć o czym; chwytać, dosięgać, łowić co (g. za szczęściem lub szczęście); grosz grosz g-ni, g. resztką = brak pieniędzy, bieda; szukać czego, nastręczać ś. jej, wystawiać ś.; pędzić, biedz, cwałować, galopować, gnać; g. na ostre = potykać ś. kopją; g. czym = żyć, pędzić życie, opędzać potrzeby; g. kogo do czego= naganiać, napędzać, przynaglać, naglić; w myśl. g. wiatrem = iść za węchem; g. na oko = widząc zwierza gonionego; g. ś., uganiać ś., przeganiać ś., ścigać ś., wyścigać, pędzić jeden za drugim, biegać w zawody; parzyć ś., cichać ś., ratować wilki

Gonidium, gr., komórki chlorofilowe porostów.

Goniec, ten, co pędzi; ten, co goni za kim a. kos:o prześladowca; poganiacz, handlarz trzody, świniarz, wieprzarz; zgonnik; posłaniec, kurjer, zwiastun, herold; w szachach: laufer.

Goniony, rodzaj gry; rodz. tańca.

Gonitwa, ubieganie ś. do mety, bieganie w zawody, wyścigi, turniej; zapasy; g-y = turnieje, igrzyska.

Gonjatyt, gr., nazwa skamieniałych skorup, należących do zaginionych mięczaków gromady głowonogów.

Gonjometr, gr., kątomierz, przyrząd do mierzenia kątów w kryształach (fig.).

Gonjometrja, gr., nauka mierzenia kątów w kryształach.

Gonnie, bujnie.

Gonny, przym. od Gon, wyścigowy, gonitewny; wybiegły, bujny, wybujały, wyniosły, rosły, wysmukły, smagły.

Gonokoki, gr., drobnoustroje w ropie wenerycznej.