Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/36

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Araukarja, bot. igława.

Arbiter łć., sędzia polubowny, rozjemca w sporach, członek sądu honorowego.

Arbitralny łć. dowolny, samowolny, bezwzględny.

Arbitraż fr., spekulacja bankierska na różnice kursu.

Arbuz, harbuz tur., gatunek dyni, kawon. Dostać arbuza = dostać odmowę przy oświadczynach.

Arcabyp. Warcaby.

Archaiczny gr., starodawny, staroświecki.

Archaistyczny gr., naśladujący starożytność, staroświecki.

Archaizm gr., wyraz starodawny, przestarzały; staroświecczyzna.

Archanielski przym. od Archanioł.

Archanioł gr., anioł wyższego rzędu.

Archeografja gr., opis starożytnych zabytków.

Archeolog gr., badacz starożytności, starożytnik.

Archeologja gr., nauka o starożytnościach, zabytkach starożytnych, w zakresie sztuk i rzemiosł, starożytnictwo.

Archidjakon gr., najstarszy z duchownych przy biskupie (dawniejsza dostojność kościelna).

Archidjecezja gr., arcybiskupstwo; okrąg złożony z kilku djecezji, zostający pod władzą arcybiskupa.

Archikatedra gr., główny kościół w archidjecezji.

Archikonfraternia gr.-łć., arcybractwo.

Archipelag gr., grupa, gromada wysp jednej formacji, blizko siebie leżących.

Archiprezbiter gr., starszy kanonik katedralny.

Architekt gr., budowniczy.

Architektoniczny gr., tyczący się architektoniki, architektury, stylowy.

Architektonika gr., sztuka nadania budowli pięknej, harmonijnej całości, stosownie do stylu i zasad piękna.

Architektura gr., sztuka budownicza; budownictwo.

Architraw gr., nadsłupie, belka pokrywająca i łączącą kolumny stylów klasycznych, w rząd ustawionych (fig.).

Archiwalny gr., należący do archiwum.

Archiwarjusz, lepiej Archiwista gr., urzędnik, mający archiwum w swojem zawiadywaniu.

Archiwum (lm. A-wa) gr., zbiór dawnych, starych akt i wogóle różnych dokumentów, przeważnie pism urzędowych; miejsce, gdzie się te papiery przechowują.

Arcy gr., przysł., bardzo, nadzwyczaj, wielce, nadzwyczajnie (używa się zwykle w połączeniu z innymi wyrazami).

Arcybiskup gr., biskup, stojący na czele archidjecezji.

Arcybiskupstwo, godność arcybiskupia; okrąg, będący pod zarządem duchownym arcybiskupa; archidjecezja.

Arcybractwo, główne bractwo przy kościele.

Arcydzieło, dzieło przewyższające wartością inne dzieła w tym rodzaju, dzieło celujące (zwłaszcza wśród dzieł sztuki pięknej).

Arcydzięgielp. Dzięgiel.

Arcykapłan, kapłan najwyższy (zwłaszcza u dawnych Żydów i pogan).

Arcyksiążę, tytuł książąt z domu panującego w Austrji.

Arcyksięstwo, nazwa prowincji w Austrji; arcyksiążę z żoną.