Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/348

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

kolej, droga żelazna linowa (wagony, ciągnione pod górę liną drucianą) (fig.).

Funkcja, łć., czynność, działalność, sprawowanie, pełnienie czego, obowiązek (pełnić funkcję stróża); urząd, posada, służba, zatrudnienie, zajęcie; w mat. ilość, zmieniająca się w zależności od innej a. innych, ilość zmienna zależna; czynność całego organizmu lub oddzielnych części.

Funkcjonarjusz, łć., pracownik, oficjalista, agient, urzędnik.

Funkcjonować, łć., działać, być czynnym, wykonywać czynności w pewnym kierunku, sprawować obowiązki, pełnić funkcję, urząd.

Funt, jednostka wagi = 500 gramom; f. nowopolski = 405 gr. = 32 łutom; f. rosyjski = 409 gr.; f. szterling, moneta angielska = 9 rb.; papier na f-y = makulatura; zbesztać kogo na f-y = srodze, bardzo zbesztać; kłamie na f-y = ogromnie.

Funtowy, nm., przym. od Funt, ważący funt; podeszew f-a = zrobiona z grubej, mocnej skóry; ciasto f-e = sprzedawane na funty.

Funtstopa, praca mechaniczna, potrzebna do podniesienia jednego funta na wysokość jednej stopy.

Fura, nm., wóz do wożenia ciężarów, furmanka (fig.); ilość czegoś, mieszcząca ś. na furze; przen., mnóstwo, wiele czego, kupa.

Furaż, fr., pasza, karm dla koni wojskowych, obrok; dostarczanie tej paszy; przen., żart., żywność dla ludzi.

Furażer, fr., żołnierz, starający się o furaż dla koni.

Furażerka, fr., czapka krojem wojskowym (fig.).

Furażerówka, fr., zbieranie furażu, staranie się o furaż.

Furażować, fr., dostarczać furażu, zbierać furaż dla koni wojskowych.

Furbeczkować, kląć: do stu tysięcy fur beczek djabłów!, sadzić djabłami.

Furczećp. Furknąć; wydawać głos koła szybko obracanego, szeleścić, chrobotać.

Furda, głupstwo, fraszka, drobnostka, bagatela.

Furdyga, zamknięcie, areszt policyjny.

Furdyment, fr., blacha na głowni pałasza, garda (fig.).

Furfant, wł., frant, fanfaron, pyszałek, samochwał, filut, zarozumialec, blagier, krętacz.

Furfanterja, wł., chytrość, krętactwo, filuterja, pyszałkostwo, zarozumiałość, fanfaronada.

Furgon, fr., kryty wóz ładowny (fig.).

Furja, łć., jędza, kobieta zła, wściekła, złośnica, wiedźma; wściekłość, pasja, zapalczywość, szał, furjactwo; choroba umysłowa, objawiająca ś. szałem chorego, szaleństwo.

Furjacki, przym. od Furjat.

Furjant, czes., ludowy taniec czes.

Furjat, łć., (forma ż. Furjatka), warjat rzucający ś., niebezpieczny, szaleniec; człowiek gwałtowny, zapalczywy, pasjonat, złośnik.

Furjer, łć., dostarczający żywności i kwatery dla wojska i koni wojskowych, kwatermistrz.

Furjeryzm, fr., urządzenie społeczne, wymarzone przez Fouriera (1772 — 1837), polegające na wspólności mieszkania i zarobku.

Furjować, łć., szaleć.

Furka (zdr. od Fura), wózek góralski (fig.).

Furkliwy, żywy, trzpiotowaty, roztrzepany.