Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/193

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Depo, fr., nieod., skład towarów; wojs. punkt zborny, gdzie wojsko ma odbywać dłuższe leże.

Deponent a. Depozytor, łć., ten, co składa osobie innej a. instytucji coś do przechowania; w praw. świadek, zeznania czyniący.

Deponować, łć., składać do przechowania w ręce innej osoby a. instytucji.

Depopulacja, łć., wyludnienie, ubywanie ludności.

Depopularyzować, łć., pozbawiać popularności, czynić niepopularnym; d. ś., stawać ś. niepopularnym, tracić wziętość.

Deport, fr., wynagrodzenie za odroczenie terminu dostawy papierów wartościowych, gdy mają nizki kurs.

Deporta, nm., — p. Daporta.

Deportacja, łć., wywiezienie z kraju na miejsce wygnania, zesłanie.

Deportować, łć., zsyłać, wywozić na miejsce wygnania; handl., odraczać termin dostawy za opłatą de portu.

Deposedować, łć., wyzuć z własności, wywłaszczać.

Depozycja, łć., zeznanie świadka; złożenie z urzędu duchownego.

Depozyt, łć., rzecz, pieniądze, oddane do przechowania.

Depozytarjusz, łć., ten, któremu dano co w depozyt.

Depozytorp. Deponent.

Depozytorjum, łć., miejsce przechowania, skład.

Deprawacja, łć., skażenie obyczajów, niemoralność, demoralizacja, zepsucie.

Deprecjacja, łć., zniżka ceny, upadek ceny (zwłaszcza srebra, złota).

Deprecjonować, Deprecjować, łć., obniżać cenę, obniżać kurs; przen. d. kogo = poniżać kogo w szacunku powszechnym.

Deprekacja, łć., uroczyste przeprosiny, odwołanie wypowiedzianego o kimś słowa obraźliwego.

Depresja, łć., upadek sił, osłabienie, zwątlenie; upadek na duchu, przygnębienie, zniechęcenie; w fiz. obniżenie ś. cieczy w rurze skutkiem włoskowatości; d. barometryczna = obszar, w którym ciśnienie barometryczne jest niższe, niżeli w sąsiednich dokoła obszarach; gieol. d. gruntu = położenie niższe od poziomu morza; w astr. d. horyzontu, kąt, utworzony przez i dwie linje, idące od oka obserwatora, z których jedna idzie do przedmiotu (np. do gwiazdy), a druga jest styczną do powierzchni ziemi.

Deprymować, łć., przygniatać, przygnębiać, poniżać.

Deptać, tłoczyć nogami, ubijać nogami, tratować; d. w tokarni: nogą obracać; d. komu po piętach: potrącać kogoś stopami, idąc za nim; przen. przynaglać; d. koło czego a. za czym: zabiegać, krzątać się, dopilnowywać i (sprawy); przen. d. = poniewierać, pogardzać, lekceważyć, poniżać.

Deptak, mechanizm poruszany ciężarem ludzi a. zwierząt, drepczących po tarczy obrotowej, używany jako motor; pedał w maszynie tkackiej; ważniki miechów przy organach, służące do kalikowania; miejsce przechadzki (szczególnie w miejscow. leczniczych).

Deputacja, łć., poselstwo, delegacja; grono osób, którym powierzono wykonanie jakiejś czynności, komisja.

Deputat, Deputowany, łć., członek deputacji; poseł na sejm; sędzia trybunału głównego w dawnej Polsce; prawny dochód po, boczny oprócz pensji; dodatek! w naturze np. drzewo dawane! darmo osobom a. zgromadzeniom na mocy przywileju.