Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/189

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Deklinator, łć., busola zboczeń, przyrząd do pomiarów, tyczących ś. magnetyzmu ziemskiego.

Deklinograf, łć., busola zboczeń, notująca swe wskazania.

Deklinować, łć., w gram.: odmieniać przez przypadki.

Deko, Deka, nm., część instrumentu muz. (np. u fortepjanu), stanowiąca jego przykrycie; D. = mały blat.

Dekokcja, łć., metoda odwarowa a. dekokcyjna; piw., doprowadzenie zacieru słodowego do stopnia cukrowania się.

Dekokt, łć., odwar, wywar jako lekarstwo; wyciąg z ziół.

Dekoloryzacja, łć., zanik barwy naturalnej jakiego przedmiotu, płowienie, pozbawianie barwy, odbarwianie.

Dekolt, fr., wycięcie u sukni dekoltowanej (fig.).

Dekoltować się, fr., strojąc ś., zostawić szyję i gors goły.

Dekompletować co, fr., psuć komplet czego: D. rocznik pisma, gubiąc oddzielne numery jego (= defektować).

Dekompozycja, łć., chemiczny rozkład na części; rozprzęganie ś. ładu w umyśle, w społeczeństwie.

Dekoncertować, Dekonfiturować, fr., zawstydzać, zbijać z tropu, mieszać, żenować, konfundować, wprawiać w zakłopotanie. D. ś., tracić pewność siebie, plątać ś., mieszać ś., konfundować ś.

Dekontenans, fr., chwilowa utrata pewności, zmieszanie ś.

Dekoracja, łć., upiększenie, przyozdobienie artystyczne (ulicy, budowli, pokoju, stołu, posągu itp.); ornament; order, znak honorowy; D. teatralna = malowane widoki, malowidło, stanowiące tylną ścianę sceny; przen., zmiana D-ji = zmiana postaci rzeczy, inny humor, inna mina skutkiem zupełnej zmiany warunków.

Dekorator, łć., malarz, robiący dekoracje sceniczne; tapicer, ubierający pokój.

Dekoratornia, łć., pracownia przy teatrze, przygotowująca dekoracje.

Dekorować, łć., ustawiać dekoracje na scenie; upiększać, przyozdabiać; D. kogo = dawać order komu.

Dekort, łć., nieod., hand., ustępstwo w cenie w razie natychmiastowej zapłaty za towar; potrącenie z ceny towaru dostarczonego w gatunku gorszym niż zamówiony, lub z braku wagi.

Dekret, łć., wyrok, uchwała, postanowienie, decyzja.

Dekretacja, łć., notatka, zapisana przez zwierzchnika na korespondencji, otrzymanej przez biuro, wskazująca podwładnym sposób jej załatwienia; rezolucja, napisana od ręki na prośbie czyjej.

Dekretalja, łć., zbiór ustaw kanonicznych.

Dekretały, łć., wyroki papieskie.

Dekretarz, łć., księga, gdzie się mieszczą wyroki w ostatecznej formie, z motywami i aneksami.

Dekretować, łć., wyrokować, orzekać, wydawać dekret; skazywać.

Dekstroza, łć., chem., cukier gronowy, jedna z dwu glukoz, na które rozpada się cukier trzcinowy przy inwersji.

Dekstryn, Dekstryna, łć., chem., wodan węgla, tworzący się z mączki przy wyższej temperaturze, guma skrobiowa.

Dekurażować, fr., onieśmielać, odbierać odwagę, zrażać.

Dekurjon, łć., przełożony nad oddziałem, z dziesięciu ludzi złożonym, dziesiętnik.

Delacja, łć., — p. Denuncjacja.