Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/174

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

gatunek lekkiego miodu do picia; uczeń 4-ej klasy; czwartoklasista; żołnierz 4-go pułku b. wojska polskiego; mieszkający na 4-em piętrze; czwarta część; czwarty rój z jednego ula.

Czwartek (-tku), czwarty dzień po niedzieli w tygodniu; tłusty C. = ostatni przed wielkim postem; wielki C. = C. wielkiego tygodnia.

Czwartkowy, przym. od Czwartek, przypadający w czwartek lub co czwartek.

Czwartoklasista, Cz-stka, uczeń, uczennica czwartej klasy.

Czwartoletni, trwający lub mający czwarty rok, ciągnący się czwarty rok, siedzący jednej klasie czwarty rok (C. uczeń).

Czwarty, liczba porządkową od Cztery, po 3-cim następująca; C. grosz = czwarta część zysku, czwarta część dochodu, po C-te = wywymieniając czwarte z porządku, C. stan, niewłaściwa nazwa dawana robotnikom fabrycznym.

Czwarzyć, zmyślać, udawać, przekręcać, waśnić, różnić; C. ś., drożyć się, wymawiać się, niby nie chcieć przyjąć a jednak pragnąć tego; robić ceregiele; swarzyć się, kłócić się, sprzeczać się, żyć w niezgodzie.

Czworak, dawna moneta czterogroszowa; budynek na cztery izby podzielony dla czterech rodzin parobków, służących we dworze; w lm. C-ki, położenie człowieka, opartego rękami i nogami na ziemi; chodzić na czworakach, na bałyku; cztery garnuszki razem zrobione z jednym kabłączkiem.

Czworaki, liczebnik, oznaczający cztery gatunki jakiej rzeczy, czterech rodzajów.

Czworako, cztery razy tyle, na cztery części, w czworaki sposób.

Czworniak, budynek wiejski mieszczący 4 izby; rodzaj grzybka, bakterji.

Czworo (-rga), zbior., cztery osoby, (było nas czworo, z czworgiem dzieci); na C-ro = na cztery części; we C-ro = w 4 osoby, cztery razy (chustkę złożyć we czworo); z C-giem, z czterema.

Czworoboczny, mający cztery boki.

Czworobok, w mat. figura o czterech bokach, czworokąt (fig.); wojsk. szyk bojowy piechoty w kształcie czworoboku, o czterech frontach (carré) (fig.).

Czworodzielny, dzielący na cztery części.

Czworogran, graniastosłup lub ostrosłup, o podstawie czworokątnej, dawniej = czworobok; czworościan (fig.), kwadrat.

Czworograniasty, czworogranny, czterograniasty, ograniczony 4-ma linjami prostemi, kwadratowy; czworoboczny, czterokątny, czterorożny; czworokańczasty.

Czworokańczastyp. Czworograniasty.

Czworokąt, figura mająca cztery boki — p. Czworobok.

Czworokątny, o czterech katach i 4 bokach.

Czworolist, roślina zielna z rodziny szparagowatych, o łodydze niewysokiej, 4-listnej i jednym zielonym kwiecie, trująca; wilczy pierz, wronie oko swojskie (fig.).

Czworonogip. Czworonożny.