Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/161

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

dzić uroczystość, obserwować, święcić; C. się = nawzajem ś. częstować.

Czcigodny, wart czci, uwielbienia, szacunku; zacny, poważny; szanowny.

Czcionka, litera wypukła, wyrżnięta na końcu sztabki metalowej, odbijająca w druku jedna literę lub znak pisarski (fig.).

Czczenie, oddawanie czci, wielbienie, szanowanie.

Czczo, przysł., próżno, głodno: C. mi jest = jestem głodny, mdli mię; naczczo = nie przyjąwszy jeszcze pokarmu, nie jadszy i nie piwszy nic; być nie naczczo = być podpiłym, mieć już w czubku.

Czczość, pustość żołądka, głód uczuwany przed przyjęciem pierwszego w dniu pokarmu, ckliwość; w fiz. próżnia; próżność, marność.

Czczy, pusty, próżny; nikły, nędzny; marny, nie mający wagi, bez istoty rzeczy, pusty, bez wartości, nadaremny, bezskuteczny, bezowocny, bezcelowy, płonny, suchy, jałowy, wywietrzały.

Czech, należący do narodu, do kraju Czeskiego.

Czechizm, wyraz, wyrażenie lub zwrot czeski, do innego języka wtrącony.

Czeczotka, ptak wróblowaty szaro-brunatny z czerwoną łatką na głowie; przen., papla, kobieta gadatliwa, wiele i prędko mówiąca, trajkotka, gadulska; gatunek brzozy, której drewno używa się do robót tokarskich; kij z drzewa czeczotkowego.

Czeczuga, najmniejszy gatunek jesiotra; rodzaj szabli.

Czego, dopełniacz od Co, używane zamiast: dlaczego (czego mu dokuczasz, czego się śmiejesz?).

Czegoś, dopełniacz od Coś.

Czegożp. Dlaczego.

Czek (-ku), a., przekaz na odebranie pieniędzy, płatny za okazaniem, a wystawiony na bankiera, u którego wystawiający ma złożone pieniądze na rachunku bieżącym.

Czekać, zatrzymywać ś., zanim co nastąpi; zanim się co stanie; oczekiwać, wyczekiwać na kogo: spodziewać się, wyglądać; grozić (czekaj!); być przeznaczonym; gotować się; wisieć nad kim albo nad czem (czeka kara, nieszczęście); obawiać się; mieć cierpliwość, znosić, cierpieć; C. komu — być cierpliwym, pozwolić aby zobowiązanie spełniono później.

Czekalniap. Poczekalnia.

Czekan, Czakan, tur., dawna broń podobna do młotka na długiej rękojeści, do rozbijania hełmów i głowy; rodzaj obucha; nadziak; młotek do cechowania drzewa w lesie, przeznaczonego na wyrąb; kilof (fig.), oskard; instrument muzyczny w rodzaju fujarki i fleta, używany jako laska (fig.).

Czekanie, zatrzymywanie się na kogo lub na co, póki się to nie stanie; cierpliwość; wyczekiwanie.

Czekanista, grający na czekanie.

Czekolada, czokolada, wł., masa ze sproszkowanych ziarnek kakao i domieszek; napój z czekolady.

Czekoladka, cukierek z czekolady (czekoladowy).

Czekoladnik, wyrabiający czekoladę i czekoladki.

Czekoladowy, zrobiony z czekolady; C. kolor = brunatny.

Czeladka, zdr. od Czeladź; przen. nieliczna służba domowa; gromadka, grono; Boża C. = wierni, ludzie względem Boga.