Cierń, bot. krótki, zdrzewniały pęd, śpiczasto zakończony (fig.); przen. cierpienie, boleść; zmartwienie, przykrość, rzecz ostra, raniąca ciało.
Cierpiący, odczuwający ból, słaby, chory.
Cierpieć, czuć ból fizyczny, odczuwać cierpienie, przykrości; boleć, odczuwać ból duchowy; znosić cierpliwie, godzić się z losem; przenosić; doznawać czego; pobłażać, być cierpliwym, puszczać płazem, folgować; znosić kogo lub co; dopuszczać, dozwalać; nie C. = nie znosić, nienawidzić, nie lubić, mieć wstręt.
Cierpienie, ból, boleść (pod względem fizycznym i duchowym); cierpliwe znoszenie bólu; choroba.
Cierpkawy, nieco cierpki, trochę kwaśny, przykry.
Cierpki, smaku kwaskowatego, ściągającego; przen. niemiły, przykry, ostry, opryskliwy, zgryźliwy.
Cierpliwość, wytrzymałość, znoszenie cierpienia; spokojne wyczekiwanie; wyrozumiałość, łagodność; wytrzymywanie, odwłoka, czekanie komu; brak C. = niemożność czekania lub wytrzymania dłużej: wyjść z C. = rozgniewać się.
Cierpliwy, znoszący spokojnie cierpienia; nie popędliwy, łagodny; wytrzymały, wyczekujący, długo folgujący, pobłażliwy.
Cierpnąć, cierpnieć, drętwieć, stawać się jakby bezwładnym, twardnieć; nie odczuwać; nabierać smaku cierpkiego, ściągającego, tępieć (zęby cierpną).
Cierzeniec, sieć na ryby, podrywka, sak.
Cies, drzewo ciesane, belka, gruba belka, na której stawia się budowla.
Ciesać — p. Ciosać.
Ciesak, topór motykowaty o ostrzu płaskiml ub kabłąkowatym do obrabiania wklęsłych powierzchni (fig.).
Ciesielski, przym. od Cieśla.
Ciesielstwo, rzemiosło ciesielskie, zajmujące się wykonywaniem z drzewa budowlanego części składowych budowli, ciesiołka.
Ciesio, zdr. źrebię, konik.
Ciesiołka, ciesielstwo, rzemiosło ciesielskie; robota, praca, wykonana przez cieślę; strug, narzędzie do żłobienia w drzewie.
Cieszyć, użyć słów sprawiających wrażenie uspakajające, łagodzić zmartwienie, koić, utulać; radować, rozweselać, zabawiać; pocieszać, dodawać otuchy, robić nadzieję czegoś lepszego; C. ś., radować ś., weselić ś, pocieszać ś., dodawać sobie otuchy, mieć dobrą nadzieje.
Cieś! cieś! wołanie na źrebię, aby przyszło.
Cieśla, rzemieślnik, obrabiający drzewo surowe, aby było zdatne do budowli i wykonywujący z niego części składowe budowli (dachy, ściany, mosty i t. p.); owad chrząszczowaty z długiemi rożkami, popielato upstrzony, zw. skrzypkiem (f.), żyjący na sosnach.
Cieślica, rodzaj siekiery ciesielskiej wązkiej i długiej do wydłubywania, do wydrążania w drzewie dziur, fug, koryt, uli i t. d.; topór.
Cieśnić, ścieśniać, krępować, zaciskać; C. się, mieścić się w miejscu ciasnym, kupić się, tłoczyć się.
Cieśnieć, stawać się ciaśniejszym, węższym, ściągać się; C. się = stawać się oszczędnym, ukrócać wydatki.
Cieśniej — p. Ciasno.
