Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/1002

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Okuń, ryba cierniopromienna, piersiopłetwa, okuniowata (f.).

Okup, suma, ofiarowana a. żądana za wykupienie kogo a. czego, wykup, wykupne.

Okupacja, łć., objęcie w posiadanie, przywłaszczenie sobie obszaru, zwłaszcza nie będącego niczyją własnością; obsadzenie wojskiem kraju obcego.

Okupacyjny, łć., przym. od Okupacja; armja o-a = wojska, które zajęły kraj cudzy na pewien czas.

Okupiciel, ten, który kogo wykupuje albo okupuje.

Okupićp. nied. Okupywać.

Okupiny, wykupywanie ś., uwalnianie ś. od czego za pomocą poczęstunku.

Okupnik, ten, który ś. okupuje, wykupuje, np. kmieć czynszowy, czynszownik.

Okupny, mogący być okupionym, emfiteutyczny (grunt o.); wykupny, okupiony (suma o-a = okup); płacący okup, czynszowy.

Okupować, łć., dokonywać okupacji; zajmować, brać w posiadanie; kraje o-ne — miejscowości, zajęte i administrowane przez wojska obce.

Okupywać, Okupować, dok. Okupić; wykupywać, odkupywać, uwalniać za pieniądze (z więzienia, z niewoli); kupować, uzyskiwać co za pieniądze; przen., osiągać co z trudem, kosztem wielu ofiar; o. co czym przypłacać; o. ś., dawać za siebie okup, wykupywać ś., uwalniać siebie za pieniądze; o. ś., uwolnić ś. o. czego pieniędzmi, podarkiem lub poczęstunkiem.

Okurki (-ów), czas przed świtem, kiedy ranne kury pieją, podkurek; śniadanie robotników wiejskich o tej porze, doświtka.

Okurzaczka, przyrząd do okurzania ze związanych piór kogucich (fig.).

Okurzać, dok. Okurzyć; opylać, kurzem pokrywać, zakurzać; odymiać, kopcić; obcierać, oczyszczać z kurzu, okadzać.

Okutać, owinąć starannie dla ochronienia od zimna, od wilgoci; o. ś., owinąć ś., opatulić ś.

Okuwać, dok. Okuć; kując metalem obkładać; o. konia = przybijać mu podkowy, podkuwać; o. kogo w kajdany = wkładać łańcuchy mu na ręce a. na nogi; o. drzwi, okna = dać zawiasy, klamki, rygle i t. f

Okwefiać, osłaniać, kwefem, woalem.

Okwiat, kielich i korona kwiatu razem wzięte.

Okwiecać, dok. Okwiecić; kwiatami ubierać, ozdabiać, obrzucać; o. ś., ozdabiać ś., okrywać ś. kwiatami; przen., jaśnieć, błyszczeć jakby kwieciem.

Okwitać, dok. Okwitnąć; przestawać kwitnąć, przekwitać; przen., mijać, przechodzić, starzeć się.

Okwitły, który okwitł, przekwitły.

O la Boga!, wykrz. = o dla Boga!

Olakierować, ze wszystkich stron lakierem pokryć, pociągnąć.

Olbora, nm., dochód skarbowy z kopania kruszców w dawnej Polsce; zarząd kopalni.

Olbornik, nm., dozorca dochodów z olbory.

Olbrot, nm., masa mleczno-biała, tłusta, krystalicznie przeświecająca, która znajduje ś. w głowie kaszalotów i innych wielorybowatych, używana do wyrobu drogich świec i do kosmetyków, spermacet.

Olbrotowiecp. Kaszalot.

Olbrzym, człowiek nadzwyczajnego wzrostu, bajeczny wielko-