os. kłaść nie można, na co przy tłómaczeniu na esperanto zwracamy specjalną uwagę.
Vi jest formą grzeczną stale w esperancie używaną zamiast rzadkiego ci = ty. Odpowiada ono francuskiemu Vous (niem. Sie, ang. You).
Li on oraz ŝi ona odnosi się tylko do osób (rzadziej zwierząt) określonej płci męskiej lub żeńskiej. Np. la patro: li, la patrino: ŝi.
Donu | al mi | la leteron. |
Daj | mi | list. |
Prenu | la koverton. | |
Weź | kopertę. | |
Legu | la vorton | pli laŭte. |
Czytaj | słowo | głośniej. |
Donu | ĝin | al mi. |
Daj | go | mi. |
Prenu | ĝin. | |
Weź | ją. | |
Legu | ĝin | pli laŭte. |
Czytaj | je | głośniej. |
Zaimek ĝi przeto odnosi się tylko do rzeczy (letero, koverto, vorto), które w j. esper. nie mają żadnego rodzaju. Ĝi zatem jest zaimkiem rzeczowym lub bezrodzajowym 3-ciej osoby liczby pojedynczej.
Ili znaczy oni lub one, wspólny dla obu rodzajów, tem samem i dla rzeczy bezrodzajowych.
(Por. ang. he = li, she = ŝi, it = ĝi, they = ili)
Oni jest zaimkiem nieosobowym, odpowiadającym niem. man, franc. on, ang. one, they, people, n. p. oni diras mówią (man sagt, on dit, they say). Oni vidas widać, oni devas należy, powinno się, trzeba. (W słowie oni nie wyma-