Strona:Kobieta polska w nauce.pdf/27

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

sopismo „Lud“ pomieściło rozprawę jej etnograficzną o wsi Wiśle, opartą na mozolnie zebranych opisach strzech i chałup, sprzętów, pożywienia, roślinności, narzędzi, gwary górnośląskiej.
Na polu antropologji pracują: pp. Marja Rzewuska, dokonywująca pomiarów antropologicznych z ramienia T-wa Krajoznawczego i p. Jadwiga Lothowa-Niemirycz. J. Klawówna przedstawiła w Instytucie Nauk antropologicznych przy Warsz. T-wie Naukowem dn. 29/IV 1921 r. rozprawę na temat: „Metody i kierunki w etnologji ze stanowiska socjologji“.
Z zakresu językoznawstwa wydała poważną pracę Róża Centnerszwerowa „O języku żydów w Polsce, na Litwie i Rusi“.

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

Najszerszą arenę naukowej pracy kobiet stanowi jednak historja. Mamy liczny zastęp bardzo wybitnych historyczek, których dotychczasowa praca stwierdza zauważoną już wielokrotnie dążność umysłu kobiecego do konkretnej formy przesłanek. Historyczki nasze, ujmując silnie rdzeń faktów dziejowych, nie wkraczają w dziedzinę historjozofji, ale z założeń swoich wyciągają wnioski o daleko nieraz idącem społecznem znaczeniu. Indukcja odpowiada im więcej, aniżeli dedukcja, zaś silny nerw obywatelski oraz kategoryczny imperatyw obowiązków narodowych każą im poświęcać dorobki czystej wiedzy na rzecz popularyzowania jej wśród mas szerokich.
Historyczki nasze — wszystkie prawie — pracują na polu pedagogicznem, piszą popularne broszury, wygłaszają odczyty, budząc żądzę poznania dziejów ojczystych i szerząc kult ich w narodzie.
Jedną z najzasłużeńszych autorek w zakresie dziejopisarstwa naszego jest Ludwika Trzcińska, której książkę „Szkolnictwo ludowe w Rzeczypospolitej krakowskiej” zalicza Akademja Umiejętności do najcenniejszych dzieł historycznych współczesnych. Helena Witkowska, prof. gimnazjum żeńskiego w Krakowie, ma za sobą szereg wysoce wartościowych prac, jak: „Komisja edukacji narodowej”, „Historja ustroju Polski“, „Pogląd na rozwój dziejowy“, „Historja Zjednoczenia Włoch“, „Z dziejów ludzkości“, „Udział Galicji w powstaniach polskich“, „Polityczne prawa kobiet“, Nauka