Strona:Kobieta polska w nauce.pdf/28

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

obywatelstwa“, „Nauka o Polsce“ (łącznie z Sawickim) i inne. Pozatem wraz z Katarzyną Kulikowską, prowadziła wydawnictwo zeszytowe „Czytania historyczne“, rodzaj wypisów wprost ze źródeł.
Ten sam sposób wypisów ale w wydaniu książkowem podjęła również H. Orsza (Helena Radlińska), autorka. „Dziejów społecznych Polski“, „O naszych pierwszych książkach, dawnych szkołach i uniwersytecie krakowskim“ i inne. Wypisy jej: „Z dziejów narodu“ poprowadzone są z ogromnym nakładem pracy. Dr. Natalja Gąsiorowska dała się poznać dziełem „O Wielkiej rewolucji francuskiej“ i pracą „Ministrowie Królestwa Kongresowego jako gospodarze Warszawy“, (Arct 1919 r. Warszawa), wygłasza przytem gruntowne odczyty „O ustroju Polski“. Cecylja Łubieńska wydała pod redakcją Askenazego poważną książkę: „Sprawa dyssydencka“ (1764-1766). Doktorantka Uniwers. Warsz. Helena Bernszteinówna opracowała epokę Królestwa Kongresowego; Cezarja Ehrenkrenzowa przedstawiła w T-wie Naukowem pracę o św. Cecylji. Pozatem pracują wiele na polu dziejoznawstwa pp. Marja Gomólińska, Justyna Jastrzębska, Z. Kollischerówna, A. Lipińska i inne.
Najwybitniejszą znawczynią historji ruchu kobiecego i autorką prac w tym kierunku była p. Paulina Kuczalska Reinschmidt b. redaktorka „Steru“, organu poświęconego sprawom kobiecym, (zmarła we wrześniu 1921 r.).

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

Poza historją najsilniej pociąga umysły kobiece dział krytyk literackich. W piśmiennictwie naszem duże zasługi położyły w tym kierunku: Seweryna Duchińska, pisując w drugiej połowie XIX w., gruntowne sprawozdania i oceny z dziedziny literatury zagranicznej w najpoważniejszych miesięcznikach i tygodnikach naszych; Walerja Marréne Morzkowska, pierwsza z tych, którzy zwrócili uwagę na Cyprjana Norwida i tłomaczyli ducha jego twórczości; Marja Krzymuska, autorka wydanych w Warszawie „Studjów literackich“ niepospolitej wartości; Marja Ilnicka, Wila Zyndram-Kościałkowska, Marja Grossekowa, autorka głęboko refleksyjnych „Dyalogów Italiana“ (Echo literackie — Warszawa 1914 r.), J. Dicksteinówna, J. Oksza (Julja Kisielewska), Savitri Anna Leo-Rose, Marja Rakowska, Malwina Posner-Garfeinowa, Marja Dąbrowska, Cze-