Strona:Klejnoty poezji staropolskiej (red. Baumfeld).djvu/53

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
PIEŚŃ
BOGURODZICA.

Bogurodzica dziewica,
Bogiem sławiena, Maria!
Twego Syna gospodzina,
Matko zwolena, Maria,
Zyszczy nam, spuści nam!
Kyrie elejson!

Twego dziela Krzciciela, Bożycze,
Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze!
Słysz modlitwę, jąż nosimy!
To dać racz, jegoż prosimy:
A na świecie zbożny pobyt,
Po żywocie rajski przebyt!
Kyrie elejson!

(Z 2 poł. XIII wieku)[1].



PIEŚŃ
O ZMARTWYCHWSTANIU PAŃSKIEM.

Nas dla wstał z martwych Syn Boży;
Wierzyż w to, człowiecze zbożny,
Iż przez trud Bóg swój lud
Odjął djablej strożej.

Przydał nam zdrowia wiecznego,
Starostę skował pkielnego,
Smierć podjął, wspomionął
Człowieka pirwego;


  1. Pieśń Bogurodzica. Najstarsza pieśń religijna polska, dotychczas znana. Autor niewiadomy. Rękopis najdawniejszy znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej (w Krakowie) i pochodzi z początków XV wieku. „Bogurodzica“ była pieśnią kościelną i zarazem narodową, najulubieńszą i najbardziej szanowaną w Polsce średniowiecznej: rycerstwo śpiewało ją przed rozpoczęciem bitwy. Wspomina o tem Długosz w Kronice Polski (z w. XV), w opisie bitwy pod Grunwaldem. Dziś śpiewa ją duchowieństwo w katedrze gnieźnieńskiej przy trumnie św. Wojciecha. „Bogurodzicę“ wydrukowano po raz pierwszy w r. 1506. Wypisana jest złotemi głoskami nad kaplicą św. Stanisława na Wawelu.
    Bogiem sławiena (sławiona) — przez Boga sławą, chwała obdarzona: gospodzina — pana; zwolena — wybrana; zyszczy — pozyskaj (łaskę Twego syna Pana): Kyrie elejson — Panie zmiłuj się (z greckiego); dziela — dla, za przyczyną (Twego Chrzciciela); Bożycze — Synu Boży; formę „Bożycze“ dajemy według uwag prof. J. Łosia (Przegl. zabytk. język.): jąż (od: ji, ja, je) — którąż, jegoż — czego, o co; przebyt — żywot.