Strona:Klejnoty poezji staropolskiej (red. Baumfeld).djvu/400

mach tyle, co. w przedpokojach; wiadom — świadomy; taborzą obozy — tworzą tabory w obozach.
 Pochwała życia wiejskiego. Końcowa część poematu (Z. Morsztyna) „Votum“, którego jedną część podajemy na str. 194, drugą na str. 274 niniejszej antologji. Ze względu na rozwój polskiego słowa poetyckiego warto porównać ten ustęp z „Pochwałą wsi“ J. Kochanowskiego (na str. 261). Ostatnie zwrotki poematu Z. Morsztyna nastrojem swoim wznoszą się do poziomu najlepszych utworów poezji staropolskiej.
 Słoneczne wozy — zgodnie z podaniami starogreckiemi bóg Apollo (Fojbos) wjeżdżał na niebiosa w „słonecznym wozie“ (wschód słońca).
 Golono, strzyżono. Z „Moraliów“ W. Potockiego, o których patrz: Przypisy do str. 120. Temat ten opracowany został także przez Mickiewicza.
 Po ławie — po mieliźnie: wej (ludowe:) patrz: sprzecze — sprzeczki (forma jakoby niezdrobniała: „sprzecza“).
 Z kmiotki panna służebna. Z powyżej wymienionego zbioru W. Potockiego („Moralia“).
 Waszmościała — mówiła: „waszmość“: czuba — prostaczka: prace (2 przyp.) — pracy.
 O tłómaczach i prawdziwej poezji. Ze zbioru „Moralia“ W. Potockiego (o zbiorze: patrz: Przypisy do str. 120). Jako objaw dojrzałej krytyki literackiej i rzetelnego artystycznego smaku porównać można tę „uwagę krytyczną“ z „Rymotwórcami“ B. Zimorowicza (w antologji niniejszej str. 271) i z Kochanowskiego fraszką „Na lipę“ (str. 260).
 Pierwszy w naszej Polsce — jako znakomici tłómacze; Andrzej Stanisław Morsztyn — właściwie: Jan Andrzej Morsztyn: imię „Stanisław“ nosił inny Morsztyn, brat, którego niektóre poezje wyszły razem z utworami Andrzeja; szysze — szyszki: odlewane sentencyj wybory — wyborne sentencje (zdania, myśli) jakby odlane z cennego kruszczu: rwane z włoskich, francuskich tekstów — tłómaczone z wł. i fr. poematów; pod smoczą strażą hesperyjskiej Flory — t. j. na krańcach Zachodu (gdzie, według legendy, smok strzegł złotych jabłek); dziardyny (spolszczone z włosk. „giardino“) — ogrody; łaciny połowice — t. j. połowę łaciny (mieszają); „macaronice“ — makaronicznie (tak nazywano mowę swojską, pomieszaną z łaciną); obiema — nawet słowami i nauką.
 Wiosna. Poemat „Opisanie czterech części roku“ należy do najlepszych utworów Drużbackiej; wydany został przez A. Załuskiego biskupa w r. 1752 w zbiorze: „Zebranie