Strona:Klejnoty poezji staropolskiej (red. Baumfeld).djvu/398

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

piec (w owych czasach), zaprzedający ludzi w niewolę turecką: żydom hetmanił — prowadził Żydów (na Chrystusa): rzecz ista — oczywiście, napewno; krokosy — kwiaty łąkowe: oka wołowe — roślina: Iskarijotowa — Judaszowa (Judasz Iskarjota): propornik — chorąży (gdyż brodą potrząsał, jak proporcem): świętokrajcy — świętokradzcy; mrugałowie — porozumiewający się zapomocą mrugania: sykofantowie — płatni donosiciele; trzymają przewodnią — trzymają się razem ze...: izmienników — zmienników, zdrajców.
Oszusty i wyzyskiwacze. O „Worku Judaszowym“ patrz: wyżej. Rozdział ten z cz. II („O skórze i naturze lisiej“. A naprzód o tych, którzy pod płaszczykiem nabożeństwa oszukiwają“).
Porząd — z kolei; przędzie sobie postawę — przybiera postawę, pozory: pry — rzecze (skróc.: prawi): niezbędny — wstrętny: powałek — bochenków; książkowie — księżyny: podczas i — czasem nawet; kukle — kołacze.
O Zygmuncie III, królu polskim. Fraszka nieznanego autora, wyjęta z „Wirydarza poetyckiego“ Jakuba Trembeckiego, z r. 1672 (o którym patrz: objaśn. do „Pieśni“ Schlichtynga, str. 228). Dowcipny i zgrabny przyczynek do charakterystyki zamiłowań muzycznych na dworze dwóch pierwszych królów z rodu Wazów, Zygmunta III i zwłaszcza Władysława IV.
Żeńcy. O „Sielankach“ Szymonowicza patrz: objaśn. do str. 214.
Urzędnik, starosta — ekonom, dozorca rolny: frymark — handel, zamiana; trójpol — troisty pot; korbaczem — biczem.
Wieś i poeta. Tak nazwaliśmy zakończenie wiersza Daniela Naborowskiego, który znany jest głównie z „Wirydarza poetyckiego“ Jakuba Trembeckiego“ (patrz: objaśn. do str. 22S). Dawniej uważano ten wiersz niewłaściwie za utwór Sz. Szymonowicza (wyd. „Sielanek“ Sz. przez Z. Węclewskiego).
Ad imitationem Horatiuszowej ody Beatus ille i t d. (łaciń.) naśladowane z ody Horacego: „Szczęśliwy, kto (zdala od spraw tego świata).
Rymotwórcy. Część sielanki B. Zimorowicza p. t. „Winiarze“. O „Sielankach Ruskich“ patrz: objaśn. do str. 87. Jeden z najmocniejszych (jakkolwiek w rubasznych słowach) sądów o upadku smaku i poczucia prawdziwej poezji, który zaczął się w tym czasie; porównaj: Potockiego „O tłómaczach i prawdziwej poezji“ (str. 281) a także (z innych względów) fraszkę Kochan. na str. 260.
Niepłatne — niewarte, nicwarte; Cyntius — przydomek Apollina, boga poezji; słowom ogony związuje — rymuje; mą-