Strona:Klejnoty poezji staropolskiej (red. Baumfeld).djvu/387

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

się — ochronić się (od trwóg); własny — właściwy: początku równego — co jest równe pochodzeniem (ciału).
O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem. Z tegoż zbioru poezji Szarzyńskiego, co wyżej.
Łakome marności — marności, na które się łakomimy: zepsucie, zguba: pilno czynią — pilnie starają się; zbiegłe — znikome (rozkosze): zajźrząc — zazdroszcząc; prześpiecznie — bezpiecznie.
Żal nagrobny na śmierć Jana Kochanowskiego. Klonowicza „Żale nagrobne na szlachetnego i znacznie uczonego męża, nieboszczyka pana Jana Kochanowskiego... Polaka zacnego, szlachcica dzielnego i poety wdzięcznego...“ wyszły w Krakowie w r. 1585; „Żalów“ jest 13.
Pan — bożek leśny, najczęściej wymieniany u Greków: słoniem oprawioną — w kość słoniową oprawioną; osnowę trzewonitną — struny, wysnute (skręcone) z trzewi zwierzęcych: ćwiczy — gra na...; suremką — instrumentem (dętym); Echo — bogini echa; po dolnych zwierzyńcach — w dolinach leśnych; po kiściastych trzcińcach — wśród krzaków, zto — na to, na tyle.
Nieczystość. Taki nagłówek dajemy sonetowi ze zbioru ks. Seb. Grabowieckiego p. t. „Rymy duchowne“ (patrz: objaśn. do „Poezji religijnych“, str. 331).
O marności świata. Jedna z pieśni, zamieszczonych w Roksolankach Szym. Zimorowicza (patrz: objaśn. str. 361).
Pogonią — 4 przyp. (pogoń) od dawnego: „pogonia“: porze — rozkrawa (rozdziela fale morza); z pompami — z przepychem, z ozdobami; każe (od „kazać“) — mówi, głosi, odzywa się.
Do słońca. Z „Roksolanek“ — jak wyżej. Słońce, według mitologji greckiej, równoznaczne z bogiem światła i zarazem poezji, Fojbosem — Apollinem; dlatego tę prośbę o sławę poetycką skierowuje poeta — humanista do słońca Poza tem jest ten poemat piękną pochwałą słońca
Larwą — maską: pozorną (barwą) — zwierzchnią, wyraźną, piękną; z listów — z liści; Aquilo — wiatr wschodni, wschód (mitologja staroż.): chowaniec — wychowaniec; poeta jest „wychowańcem“ słońca (Apollina); Boreas — wiatr północny, północ; Euxin — Morze Czarne („południe“): Ibery — Hiszpanja (zachód)
Pieśń w ucisku. Z „Muzy Domowej“ Zb. Morsztyna, pozostającej dotąd w rękopisie. Pieśń ta jest echem uchwały sejmowej z r. 1658, wypędzającej z Polski arjan, o ileby nie przeszli na katolicyzm; Zb. Morsztyn był arjaninem. Arjanie jest to jedna z najstarszych sekt chrześcijańskich, która do połowy XVII wieku miała wielu zwolenników.