Wstępne wiersze z poematu Jana Kochanowskiego „Muza“, napisanego około r. 1570.
K rzeczy — słusznie: Krom — oprócz, wyjąwszy; ma przodek — ma pierwszeństwo; słuchaczów próżen — bez słuchaczów, pozbawiony słuchaczów: przedsię — przecie(ż); za laty — po latach; syn Latony — Apollo. bożek starożymski (u Greków Fojbos, Febus), opiekun poezji i muzyki.
Pieśń Bogurodzica. Najstarsza pieśń religijna polska, dotychczas znana. Autor niewiadomy. Rękopis najdawniejszy znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej (w Krakowie) i pochodzi z początków XV wieku. „Bogurodzica“ była pieśnią kościelną i zarazem narodową, najulubieńszą i najbardziej szanowaną w Polsce średniowiecznej: rycerstwo śpiewało ją przed rozpoczęciem bitwy. Wspomina o tem Długosz w Kronice Polski (z w. XV), w opisie bitwy pod Grunwaldem. Dziś śpiewa ją duchowieństwo w katedrze gnieźnieńskiej przy trumnie św. Wojciecha. „Bogurodzicę“ wydrukowano po raz pierwszy w r. 1506. Wypisana jest złotemi głoskami nad kaplicą św. Stanisława na Wawelu.
Bogiem sławiena (sławiona) — przez Boga sławą, chwała obdarzona: gospodzina — pana; zwolena — wybrana; zyszczy — pozyskaj (łaskę Twego syna Pana): Kyrie elejson — Panie zmiłuj się (z greckiego); dziela — dla, za przyczyną (Twego Chrzciciela); Bożycze — Synu Boży; formę „Bożycze“ dajemy według uwag prof. J. Łosia (Przegl. zabytk. język.): jąż (od: ji, ja, je) — którąż, jegoż — czego, o co; przebyt — żywot.
Pieśń o zmartwychwstanin Pańskiem. Autor nieznany. Dawniej uważana za ciąg dalszy „Bogurodzicy“, gdyż w dawnych rękopisach znajduje się zaraz po niej.
Wierzyż — wierz-że: trud — męka: strożej — stróży (od stroża), straży: starostę pkielnego (piekielnego) — szatana (Lucyfera); wspomionął człowieka pirwego — wspomniał na grzech człowieka pierwszego (i dlatego „śmierć podjął“); cirzpiał — cierpial; nie prześpiał nawierne — nie doszedł (do wybawienia) zaprawdę (człowiek): Kmieć, wiec, starosta, stroża — urządzenia
