Jak to nam obraz naszych nierządów wystawia!
Kiedyśmy się w nieszczęściach i we łzach grążyli,
Rzadką gdzie widząc cnotę a wszędzie bezprawia:
Auferam nobis viros fortes et consilii.
Poszli w niewolę hetman, poseł, dwa biskupy,
Bracia na siebie oręż śmierci wymierzyli,
Branicki sam zabijał, sam ich liczył trupy:
Auferam nobis viros fortes et consilii.
Nadszedł rok siedemsetny siedmdziesiąt trzeci,
Dzielącym nas mocarstwom samiśmy służyli,
Na matkę użył obcy gwałt własnych jej dzieci:
Auferam nobis viros fortes et consilii.
Stała moc obca, mocą krajową władnąca;
Daremnie się cnotliwi przeciw niej silili;
Zaledwie jeden dobry był ze złych tysiąca:
Auferam nobis viros fortes et consilii.
Przecież już nieszczęść naszych spełniliśmy miarę,
Przecież się zdrajcy sami z czasem wytępili,
A ci, co żyją, żyją na hańbę i karę:
Ecce adestis viri fortes et consilii...
Kiedy mną tęskność rządziła,
Szedłem nad brzegi Dunaju.
Odludność mię tam pędziła
I chęć wzdychania do kraju.
Cichości! siostro tęsknoty,
Ja nie wiem, czem ty mię bawisz?
To wiem, że serce mi krwawisz:
Ja przecię lubię twe groty.
- ↑ Errata: poemat: „Auferam vobis i t. d.“ ma być na stronie 142 (przed poematem: „Do pewnego ministra“).
- ↑ Auferam vobis viros fortes et consilii Tytuł łaciński znaczy: Odejmę z pośród was mężów walecznych i radnych: jest to zdanie z Pisma św., powtórzone przez króla Stanisława Augusta w jednej z jego mów sejmowych. Zabłocki, przypominając je tutaj, wyjaśnia je niejako na żywych przykładach.
Poszli w niewolę hetman i t. d. — mowa o wywiezieniu przemocą i bezprawnie przez Repnina trzech senatorów polskich w r. 1767 (jedna z przyczyn zawiązania konfederacji barskiej): patrz str. 346 objaśnienie do wiersza Rzewuskiego: „Do kochanej ojczyzny“: bracia na siebie sami i t. d. – mowa o walkach wojsk rządowych z konfederatami (hetmanem wojsk rządowych był Branicki); ecce adestis viri fortes et consilii — oto jesteście, mężowie waleczni i radni: zdanie to wstawiliśmy w tem miejscu, wziąwszy je z innej zwrotki poematu, który podajemy w skróceniu (dalsze rozdziały przechodzą w szczegóły polityczne i osobiste).
