Strona:Kazimierz Krotoski - Walka ekonomiczno-rasowa w Poznańskiem.pdf/34

kwestye nietylko agrarne, lecz wogóle ekonomiczno-społeczne były tu poruszone, i to w sposób bardzo gruntowny i rozumny, czy w formie referatów, czy pogadanek. Referaty lub pogadanki, jak: „O korzyściach orki parowej”, „O pługu ,Oliwer Sulky‘”, „O skuteczności szczepienia lymfą Pasteura przeciw czerwonce u świń” i t. p. świadczą, jak dalece uwzględnia gospodarstwo nasze wynalazki techniczne i odkrycia naukowe, a z drugiej strony referaty, jak np.: „Torf w użyciu na podściół” lub „Czy przy obecnych nizkich cenach produktów rolnych nie należałoby wycofać się z uprawy ziem piaszczystych o lichem poglebiu” dowodzą, że liczy się ono nietylko z warunkami krajowymi, lecz także stosunkami i konjunkturami ekonomicznemi danej chwili. Uwzględniając wszystkie gałęzie wielkiego gospodarstwa postępowego, Towarzystwo Centralne otacza opieką nadto kółka rolnicze włościańskie, o których poniżej będzie mowa, Centralne Towarzystwo ogrodnicze i tak ważną instytucyę, jaką jest Spółka melioracyjna w Poznaniu.
 Spółka powyższa jest to instytucya techniczno-finansowa, która podejmuje się zakładania spółek wodnych (spółek drenarskich i t. p.), przeprowadza odnośne korespondencye z władzami i instytucyami, udzielającemi pożyczek amortyzujących się. Spółka melioracyjna wykonuje wszystkie prace przedwstępne, jakoteż podejmuje się wykonania wszystkich robót w zakresie melioracyi roli i łąk wchodzącycch, udziela bezinteresownie objaśnień i rad, tyczących się wyżej wymienionych zajęć. Powstała ona przed kilku laty, założona przez ś. p. St. Orłowskiego, nie mając wzorów ani w kraju, ani zagranicą, to też wytworzyć należało całkiem nowe formy organizacyi i z wielką energią zwalczać przeszkody tak w kierunku technicznym, jak i finansowym. Pomimo braku sił technicznych pozyskano uzdolnionych techników melioracyjnych, wytworzono regimenty pracowników z przedsiębiorcami sumiennymi i fachowo uzdolnionymi na czele, trudności finansowe pokonano dzięki kredytowi, pozyskanemu w banku Związku spół. zarobkowych, a dalej przez wytworzenie własnych kapitałów na prawie akcyjnem. Z końcem roku 1896 udziały członków wynosiły 55.000 mk. Ułatwia zadanie Spółce