Strona:Karol du Prel - Spirytyzm (1908).djvu/61

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

identycznej formie we wszystkich dziennikach; powinienby przekonać przeciwników spirytyzmu, że stawiane przez nich zarzuty nie są wytworem ich indywidualnej i krytycznej myśli, ale raczej ogólnikami przychodzącemi na myśl każdemu już w pierwszej chwili zastanawiania się.
I Aksakow nie należy bynajmniej do rzędu tych, którzy zdobyli swoje przekonanie bez dłuższej wewnętrznej walki. Sam on wyraża się o tym w ten sposób: Materjały zgromadzone przeze mnie przez czytanie i doświadczenia praktyczne były już niezmiernie liczne, a tymczasem rozwiązanie zagadnienia wciąż nie przychodziło. Przeciwnie, z biegiem czasu słabe strony spirytyzmu występowały coraz to jawniej i wzrastały: płytkość i ubóstwo umysłowe tego, co duchy komunikowały nawet wtedy, gdy nie były to zwykłe ogólniki, jawnie mistyfikacyjny i kłamliwy charakter znacznej części zjawisk, niepewność zjawisk fizycznych, jaka ujawniała się z chwilą poddania tych zjawisk krytycznemu i eksperymentalnemu badaniu, łatwowierność, zaślepienie i szowinizm spirytystów i spirytualistów; kuglarstwo wreszcie, towarzyszą-