„Na co się zda — pyta niejeden i dziś jeszcze — zbierać mozolnie, wydawać z niemałym nakładem czasu i pieniędzy materyały etnograficzne; podglądać i wiernie spisywać zwyczaje i obyczaje, gusła, piosnki i baśnie krążące w pojedynczych okolicach, wsiach, zaściankach? Nie lepiejże już napisać „tysiąc wierszy o sadzeniu grochu“, niż napełniać całe tomy tymi gadkami i bredniami, jak czyni to np. tak nawet poważna instytucya, jak krakowska Akademia Umiejętności? Zapytania to częste, częstsze, niżby się może pozornie zdawało. Jedni protestują przeciw „roztkliwianiu się“ nad losem ludu, zapominając, czy nie chcąc wiedzieć, że nikt już dziś chyba zbyt sielankowo, romantycznie na nasz lud nie patrzy; drudzy patrzą na chłopa, choć sobie może z tego teoretycznie sprawy nie zdają, jakby na jakąś niższą, niemal samymi instyktami rządzącą się istotę, z którą bliżej się zapoznawać niema ani racyi, ani
- ↑ Skrócenia w tej pracy używane:
Z. — Zawada, wieś pod Nowym Sączem (parafia N. Sącz).
Zb. — Zabrzeż, wieś należąca do parafii Łącko, w powiecie Nowotarskim.
S. — Sosnowice, wieś należąca do parafii Pobiedr, o milę od Kalwaryi Zebrzydowskiej położona (powiat Wadowicki).
P. — Pobiedr, wieś pod Kalwaryą Zebrzydowską (powiat Wadowicki).
Wszystkie materyały etnograficzne z wyjątkiem kilku, opatrzonych odrębnymi cytatami — a więc i cały zasób śpiewek — pochodzą z mych własnych rękopisów, zebrane i zapisane wprost z ust ludu bądź przezemnie (Zawada, Sosnowice, Pobiedr), bądź przez mego przyjaciela ks. Walentego Szczepaniaka, (Zabrzeż), a mnie łaskawie do użytku udzielone.
