i t. d. Jednocześnie wzmaga się procent śmiertelności w miastach np.:
w Piotrogradzie w r. 1912 — 22 na tysiąc
„ „ 1919 — 43 „ „
„ „ 1920 — 90 „ „
Ten ubytek ludności możemy skonstatować tak samo w absolutnych cyfrach ludności robotniczej, np. w Moskwie i Piotrogradzie:
W Moskwie w 1912 r. 360 tysięcy robotników
w 1920 „ 89 „ „
W Piotrogradzie w 1912 „ 200 „ „
w 1920 „ 100 „ „
Czyli, że w Moskwie liczba robotników zmniejszyła się o 75%, zaś w Piotrogradzie o 50% w porównaniu z okresem przedwojennym. Ładna to jest „dyktatura proletarjatu“, która doprowadza do zupełnego zniknięcia proletarjatu. Na zjeździe Politproswietów w Moskwie 17. października 1921 r., Lenin wygłosił całkowity akt skruchy, przyznając się, że jego teorja była „mylną“, a praktyka błędem i powiada „o ile wielki przemysł kapitalistyczny został zrujnowany, o ile fabryki i warsztaty stanęły, proletarjat znikł“. Cóż to za rządy proletarjatu, które doprowadziły do zniknięcia tego proletarjatu?
Przechodzimy do trzeciej części książki Kautskiego. Poświęcona jest t. zw.
„przymusowi pracy“ zaprowadzanemu niegdyś przez bolszewików (zgodnie z teorją „planu“ i terroru), a obecnie stopniowo znoszonemu. Kautski tu wypowiada kilka bardzo ciekawych poglądów — może niezbyt nowych, ale niestety w dobie powojennej nieraz przez socjalistów zapominanych. Chodzi mianowicie o jednostkę, o indywidualność ludzką, którą bolszewicy pomiatali w tak niesłychany sposób. Trocki stworzył nawet całą teorję, według której człowiek jest wogóle „zwierzęciem leniwem“ (Faultier), które można do lepszego ustroju prowadzić tylko w drodze przymusu. Ze słusznem oburzeniem piętnuje Kautski te wywody Trockiego, pojmującego socjalizm jako koszary. Jednostka, jako taka dla Trockiego nie ma żadnego znaczenia. Zdaniem Kautskiego, ustrój socjalistyczny nie może być pomniejszeniem wolności jednostek, lecz powinien być jej powiększeniem. Przeciwstawienie socjalizmu
Strona:Karol Kautski - Od demokracji do niewolnictwa państwowego.djvu/14
Ta strona została przepisana.
