Strona:Jerzy Jellinek - Deklaracja praw człowieka i obywatela.pdf/79

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wolności i własności — jako ludzie, wolności religijnej — jako chrześcijanie i praw podług Magna Charta i bill of rights z 1689 roku — jako obywatele[1].
Wreszcie 14 października 1774 roku zasiadający w Filadelfji kongres dwunastu kolonji uchwalił deklarację praw, która mieszkańcom kolonji północnoamerykańskich przyznaje prawa im przynależne według niezmiennych praw natury, zasad konstytucji angielskiej i ich własnych konstytucji[2].
Pozornie tylko krok dzieli to postanowienie od deklaracji wirginijskiej, a przecież cała przepaść leży między tymi dwoma dokumentami. Deklaracja filadelfijska jest protestem, wirginijska — prawem. Ta ostatnia odrzuca powoływanie się na prawa angielskie, a za podstawę państwa i rządu uroczyście uznaje prawa, przynależne obecnemu i przyszłym pokoleniom[3].

W filadelfijskiej i następnych deklaracjach praw stanów północno-amerykańskich, odtąd państw niezależnych, obok praw dotychczas wywalczonych: wolności osobistej, własności, sumienia, występują nowe: prawo

  1. Porówn: Wells;;, The life and public services of Samuel Adams, I, Boston 1865, s. 502 — 507; Laboulaye II, s. 171. O popularności, jaką wówczas cieszyły się „prawa naturalne“, porówn: Merriam s. 47 i d.
  2. Cały tekst przedrukowany u Story, Commentaries on the Constitution of the United States 3, wyd. I, s. 134 i d.
  3. Nagłówek bill of rights brzmi: A declaration of rights made by the representatives of the good people of Virginia, assembled in full and free convention; which rights do pertain to them and their posterity, as the basis and foundation of government.