Strona:Jerzy Jellinek - Deklaracja praw człowieka i obywatela.pdf/53

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

stał wprowadzony w życie na rok przed zjawieniem się „two treatises on government“[1].

Dopiero Blackstone w anonimowem dziele[2], zawierającem główne zarysy jego słynnych Komentarzy (1765) na podstawie teorji Locke’a i bill of rights, buduje swą teorję absolutnych praw osobistych, wynikających ze subjektywnych praw jednostki. Bezpieczeństwo, wolność i własność są to absolutne prawa każdego anglika, które wszakże w istocie nie są niczem innem, jeno wolnością przyrodzoną, pozostałą jednostce po potrąceniu ograniczeń prawnych na rzecz ogółu[3]. Zabezpieczeniem tych praw znowu są ustawy: zupełnie na sposób bill of rights za prawa anglików, mianowicie za podrzędne prawa pomocnicze ku ochronie owych trzech praw głównych, uważane jest całe urządzenie parlamentarne, ograniczenie prerogatyw królewskich obok opieki prawnej, prawa petycji i prawa noszenia broni[4]. I dla Blackstone’a także, mimo jego poglądów, na teorji prawa naturalnego opartych, jednostką uprawnioną nie jest człowiek poprostu, lecz poddany angielski[5].

  1. Porówn: On civil government XI, § 142.
  2. An Analysis of the Laws of England, Oxford 1754. Drugie wydanie 1757 porówn: rozd. IV, s. 78.
  3. Political liberty is no other than natural liberty so far restrained by human laws (and no farther) as is necessary and ex pedient for the generał advantage of the public. Commentaries p. 125 (113).
  4. Commentaries s. 141 i d. (127 i d.).
  5. Porówn: Commentaries s. 127 (114), 144 (130).