Przejdź do zawartości

Strona:Janusz Dmochowski - O kółkach i spółkach rolniczych.pdf/37

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

We Francyi[1] kółka rolnicze zaczęły właściwie powstawać od roku 1884; były one różnej natury, a nawet, ponieważ kraj ten ma może największe pomieszanie i rozdrobnienie własności rolnej, przeto zamierzano w ten sposób przyjść chociaż do częściowych regulacyi. Zawierano również umowy z towarzystwami dla asekurowania całych kółek. Towarzystwa dają takim związkom obniżki taryfowe, bo się mniej obawiają fałszu i złych ludzi. Syndykat w Loiret urządził ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków z roczną opłatą od osoby pół franka. Są również związki dla kupowania sztucznych nawozów, wspólnego używania maszyn, niszczenia owadów, np. chrabąszczy, które powracają co trzy lata, kółka hodowli bydła, mleczarnie i t. p. Mleczarnie kółkowe stawiają zwykle za pieniądze pożyczane, które powinny się amortyzować w przeciągu pięciu lat, w ten sposób, że wypłata za mleko dopełnia się co piętnaście dni i z każdej należności strąca się 10%. A ponieważ pierwsi uczestnicy spłacają cały dług, przeto wchodzący do spółki później płacą wkupne, po 5 do 10 franków od krowy. Jeżeli osoby pojedyńcze zakładają mleczarnię, to producenci mleka tracą korzyści z przerobu fabrycznego, a następnie będą znosili wyzysk fabryki, która się stanie jedynym nabywcą mleka. Pięćdziesiąt dwie mleczar-

  1. Les associations ouvrières et les associations patronales, par p. Hubert Valleroux.