Strona:Jan Tarnowski - Projekt nowej ustawy konstytucyjnej.djvu/38

Rada Stanu trzymana jest z dala od wszelkich walk wyborczych i zostaje tem samem usuniętą z pod wpływu jakichkolwiek interesów partyjnych lub innych im podobnych względów politycznych. Ciało to stanowi, w ten sposób, jedno z najsilniejszych ogniw francuskiej struktury państwowej, a stałością swych sądów i znajomością rzeczy, przy spełnianiu swych funkcyj, równoważy z korzyścią, wrodzoną zmienność i brak umiejętności w rozwiązywaniu najważniejszych zagadnień państwowych, jakiemi odznacza się niejedna instytucja, zwraca się „demokratyczną”, w gruncie rzeczy zaś wcale taką niebędąca; w przeciwieństwie do Rady Stanu, kierując się względami czysto politycznemi, sprzyja ona zazwyczaj interesom partyjnym.
  Francuska Rada Stanu jest dziełem Napoleona, jako Pierwszego Konsula, i zajmowała w utworzonym przez niego ustroju państwowym czołowe stanowisko. Ze wszystkich instytucyj państwowych, natury konstytucyjnej, jakie on do życia powołał – Rada Stanu była najbardziej przezeń ulubioną, Napoleon przewodniczył sam wielu jej posiedzeniom i otaczał się z predylekcją jej członkami, którym powierzał zazwyczaj najważniejsze misje i zadania, Drugie Cesarstwo, krocząc jego śladem, starało się zastąpić przez dobrą administrację ubytek wolności politycznych, w czem pomocną mu była w pierwszym rzędzie Rada Stanu, jako zbiór ludzi najznakomitszych pod względem zdolności, rozumu i wykształcenia.
  Śmiało można powiedzieć, że w utworzonych przez siebie Radach Stanu, obaj Napoleonowie czerpali przeważną część swego genjuszu administracyjnego, który im pozwolił obdarzyć Francję trwającą do dziś dnia tak silną pod względem administracyjnym strukturą państwową, że podołać jej nie mogły tyloletnie rozkładowe prądy jej dzisiejszego ustroju sejmowładczego.
  Francuska Rada Stanu dzieli się przede wszystkim na dwie odrębne części. Zadaniem jednej jest wydawanie sądów i pobieranie decyzji w sprawach przed nią wytaczanych, a drugiej: przygotowywanie materjału pod te sądy i decyzje, za pomocą badań i zestawionych na ich zasadzie raportów. W ogóIe zaś Rada Stanu dzieli się na pięć sekcji, z których jedna pełni funkcję Trybunału Administracyjnego, powołanego do rozsądzanie sporów, jakieby wyniknąć mogły bądź to między pojedyn-