Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/58

godzinnym dniu pracy, w tym samym demokratycznym sensie pojmując zewnętrzną politykę Polski, już na początku 1919 r. uchwalił publicznie oświadczenie, że Polska prowadzi wojnę wyłącznie obronną, dla zabezpieczenia swej wolności i swych granic, a w stosunku do swych sąsiadów uznaje pełne prawo samostanowienia o swym losie.
 W stosunku do ziem czysto rosyjskich Rzeczpospolita nie mogła stosować żadnego imperjalizmu, gdyż stopa żołnierza polskiego nie dotknęła nigdzie ziemi rdzennie rosyjskiej, a rząd rosyjski R. S. F. R. R. nie czuje się chyba prawnym spadkobiercą grabieży, popełnionej przez rząd carski na ziemiach litewsko-białorusko-ukraińskich przy dokonywaniu rozbioru Polski. Inaczej zupełnie postąpił rząd R. S. F. R. R., który korzystając z chwilowego osłabienia Polski, powtórnie pchnął swe wojska na jej teryrojum, wtargnął głęboko w ziemie niezaprzeczalnie etnograficznie polskie i sięga nawet po Warszawę. Rozszerzane równocześnie manifesty i odezwy zapowiadają zaprowadzenie w Polsce systemu sowieckiego, który ludność polska stanowczo odrzuca, co więcej urzędnicy rządu sowieckiego starają się wbrew woli ludności na ziemiach polskich ustrój sowiecki realizować pod osłoną bagnetów Czerwonej Armji.
 Mimo to wszystko, niezależnie od zmiennych kolei nierozstrzygniętej dotąd wojny, rząd polski i nadal pragnie szczerze pokoju z R. S. F. R. R., pokój ten bowiem leży w interesie obu narodów i całej ludzkości, wyczerpanej długoletnią wojną. Pokój ten atoli tylko wówczas będzie możliwy i trwały, gdy będzie pokojem sprawiedliwym i wynikającym ze szczerego porozumienia obu narodów przy wzajemnem uwzględnieniu uzasadnionych interesów politycznych i gospodarczych i tak ureguluje stosunki, aby nosiły one charakter trwały i zadawalniający obie strony. Wzajemne szczere porozumienia będzie najlepszą i jedyną prawdziwą gwarancją pokojowego współżycia narodu polskiego z jego wschodnimi sąsiadami.
 Całkowita nietykalność, suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej w granicach niezbędnych dla jej gospodarczego i politycznego rozwoju, absolutne niemieszanie się w jej sprawy wewnętrzne — oto zasadnicze warunki wzajemnego naszego pokojowego współżycia na przyszłość. Polska ze swej strony nie zamierza bynajmniej mieszać się do spraw wewnętrznych innych narodów czy państw, uznając w pełni zasadę, że każdy naród ma prawo rządzić się wedle swej woli.
 W nadziei, że zasady te znajdą pełne i szczere zrozumienie u Delegacji R. S. F. R. R. i że ze zrozumienia tego wyniknie trwały, sprawie-