Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/72

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
62

zachowywać należy i co krzewić. W co oni uderzają tego nam bronić potrzeba.
Stowarzyszenia które nie jedną klassę ale różne słoje społeczne łączą, największéj są doniosłości. Cel jakikolwiek finansowy, handlowy, przemysłowy, gospodarski — to rzecz obojętna — główna aby się ludzie zbliżali, łączyli, nawykali do uważania solidarnemi a obowiązanemi do karności i ładu.
Na ładzie i porządku zbywało nam zawsze, małośmy się ich nauczyli smutném doświadczeniem; jednostki butne gotowe były prowadzić choćby na niebezpieczeństwo, wstręt miały iść posłuszne, choćby do tryumfu. — Fantazije osobiste wyrastały u nas do potwornych rozmiarów, z niemi rosło warchołstwo ambitne; liberum veto wpiło się w życie i obyczaje, wyrugować nam je i wytępić należy. Niech każdy członek społeczności umie się poddać dla dobra ogółu, woli ogółu..
Mnożyć rozdwojenia przez miłość własną, dla fantazij, popisu, rozgłosu — to zdradzać sprawę. Opinija surową być musi.