Komu dla nauczania potrzeba formalnéj szkoły, budżetu, ławek, tablic i pozwolenia, a bez tego nie potrafi nic — ten téż nic nie sprawi. — Szkołą być musi powszedni stosunek, dzień powszedni, rozmowa, zabawa, ochrona, — szkołą służebnictwo..
Oświata udziela się wszelkiemi drogami, jeśli miłość nią kieruje, a oświata w duchu polskim to cała przyszłość nasza. — Kto się lęka wykształconego proletariatu, i ratuje przywiléj swój, nie pomnąc że nam liczbę pracowników mnożyć potrzeba; — ten polakiem nie jest, ale zacofanym szlachetką. — Szlachty zadanie dziś, uszlachcać. —
Obok oświaty idzie potrzeba stowarzyszeń wszelkiego rodzaju, które pracę ułatwiają, wiążą nas, zbliżają stany i ludzi, wspólność gruntują. W prusach najniewinniejsze spółki już są prześladowane pod pozorem propagandy polskiéj; bo tu propagandą i agitacją zowię się co tylko niemcom zawadza, co nas utrzymuje przy życiu — a kto nie zabija ten w oczach ich winien sądu.
Niech to będzie skazówką obowiązku. Na usiłowania nieprzyjaciół patrząc uczmy się co
Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/71
Ta strona została uwierzytelniona.
61
