Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Litwa za Witolda.djvu/34

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
24
1387.

Biskupa Dorpackiego wznoszące przeciw Zakonowi krzyk oburzenia i zgrozy.
Wkrótce jednak przelękniony groźbami Biskup pismo swe odwołać musiał. Papież wahał się w początku z uznaniem Jagiełły Królem Polskim, a pisząc doń nazwał go tylko W. Xiążęciem Litwy; lecz w Bulli następnéj nagrodził to zaraz, przypisując piérwszy krok pewnym niewyjaśnionym wyraźnie przyczynóm.
Wkońcu roku 1387, Witold zostawał w dzielnicy swéj w Łucku, gdzie córkę Anastazją za syna Dymitra W. X. Moskiewskiego, Bazylego; zaręczył. Bazyli powracający z Multan, gdzie się był schronił uciekłszy od Tachtamysza Hana Złotéj Ordy, u Piotra Wojewody Multańskiego; — zwiedził Polskę i Litwę; przeprowadzony przez Polaków, dojechał do Łucka, gdzie uprzejmie przyjęty był przez Witolda. Gościnnie tu zatrzymany, zaręczył się z córką Xięcia Anastazją, zapewne nie bez widoków z obu stron na przyszłość. Wrócił Bazyli do Polski, lecz projektowany bez porady Jagiełły krok ten Witolda, ściągnął nań podejrzenia o zamiary tajemne przeciw Polsce i Litwie.
W istocie Witold z boleścią widział się usunionym na małe Xięztwo, bezczynnym i podległym; sądził się skrzywdzonym, a wprędce postępowanie z nim Skirgiełły tlejące oburzenie i niechęć, do wybuchu przywiodło. Wapowski utrzymuje, że chrzest Litwy dwa w niéj utworzył oddzielne stronnictwa; katolickie i ruskie. Bardzo to być może; lecz żeby Witold stanąć miał na czele Rusi, nad którą nigdy przewagi szczególnéj nie miał, dla któréj sympatji w życiu nie okazywał — wątpiemy. Skirgiełło też dziwnie się wydaje na czele nowonawróconych Katolików. To wedle Kronikarza pomienionego przyczyną być miało waśni między Xiążęty.