Do takiego przypuszczenia przywiodła prof. Skoka przede wszystkim okoliczność, że forma starocerkiewnosłowiańska цѣса́рь (cěsarь) ma przycisk na sylabie -sa-, wbrew akcentowaniu gockiego kaisar (a także greckiego καῖσαρ czy łacińskiego caesar), gdzie przycisk spoczywa na sylabie pierwszej wyrazu. Tej trudności istotnie nie przedstawia przymiotnik caesareus, gdzie przyciskowana jest sylaba -sa-[1].
Jednakże teza prof. Skoka nie wszystkim wydała się przekonywającą. Przeciwko niej wystąpiła p. Bronisława Lindertówna w artykule W sprawie wyrazu słow. cěsarь (Slavia Occidentalis, t. VIII, s. 613n.). Wskazała na fakt ruchomości akcentu w języku słoweńskim i rosyjskim, właściwy tematom spółgłoskowym, oraz na szczątki odmiany spółgłoskowej w języku starocerkiewnosłowiańskim i wywnioskowała, że akcent na zgłosce -sa- wytłumaczyć należy „zasymilowaniem zapożyczonego rzeczownika w prasłow. kaisar [nb. myślę, że należało tę formę, jako niepotwierdzoną dokumentami w jęz. słowiańskim, wydrukować z asteriskiem: *kaisar — J. B.], z tematami spółgłoskowymi o ruchomym akcencie“. Zdaniem autorki cěsarь wywodzi się bezpośrednio z germ. (gockiego) kaisar, za czym przemawia „akutowa intonacja -ě- w słowiańskim zapożyczeniu (por. serbochorwackie cèsar) właściwa u Słowian zgłoskom, które nosiły na sobie akcent na gruncie germańskim“.
Uwagi p. Lindertówny, aczkolwiek wnoszą wiele spostrzeżeń, z którymi trzeba się będzie liczyć w ewentualnej dalszej dyskusji, bynajmniej jednak nie rozstrzygają sprawy. Przede wszystkim nie widzę potrzeby, dla której pojawienie się tytułu władców byzantyńskich w językach słowiańskich należałoby koniecznie tłumaczyć pośrednictwem gockim. Wszak Słowianie od dawnych wieków utrzymywali bezpośrednie związki z imperium wschodnio-rzymskim, o czym wspominają
- ↑ Opuszczam dalsze zdania, w których prof. Skok niepotrzebnie wspomina o spotykanej w niektórych rękopisach łacińskich średniowiecznych sawanckiej pisowni caisar zam. Caesar; pisownia to musi być bardzo rzadka, gdyż nie spotykałem jej w żadnym z tomów Monumenta Germaniae historica, ani w żadnym z licznych wydań dokumentów czy hymnów, czy wreszcie w rękopisach, jakie wertowałem: prawie wszędzie spotyka się tam pisownię cesar, odpowiadającą mniej więcej wymowie tego wyrazu w łacinie średniowiecznej.
