Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/123

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Tylko treść księgi Enocha wykazać może przyczyny dwóch tak różnych poglądów na osobę Enocha, powstałych na podstawie objaśnienia tego samego tekstu.

2) Dzieje Księgi Enocha.

Jakkolwiek jest rzeczą trudną do wyjaśnienia, czy istniejący już mit o Enochu, w czasie powstania Księgi Enocha, wpłynął na jej autora, że swój utwór związał z jego istnieniem, czy też odwrotnie, martwy wyraz w starożytnej genealogji dopiero po ukazaniu się Księgi Enocha ożył, powstał mit, począł się rozwijać i, wskutek treści samej Księgi, dwa wyrazy, stanowiące cały żywot Enocha, otrzymywały znaczenia różne, któreśmy poznali, — w każdym razie jest koniecznem zaznaczyć, gdzie i kiedy rozpoczyna się mowa nietylko o osobie Enocha, lecz zarazem i o Księdze Enocha.
Otóż tym dokumentem, gdzie po raz pierwszy znajdujemy Wiadomość o Księdze Enocha, jest utwór wzmiankowany już, a noszący nazwę: Testamenty XII Patrjarchów, synów Jakóba. Ale ponieważ ów dokument jest sam apokryfem, owo kiedy obejmie środkowe Czasy powstawania literatury apokryficznej. Od tych przeto czasów rozpoczynają się dzieje zewnętrzne Księgi Enocha.

A) Dzieje zewnętrzne.

Długość tych dziejów i ich przebieg zmienny wymaga odróżnienia w nich dwu okresów. Pierwszy — ciągnąć się będzie do wieku VIII-go. Rozpoczyna go fakt, stwierdzający istnienie Księgi Enocha, kończy zaś zniknięcie samej Księgi w tej postaci, w jakiej ona istniała w czasie tego okresu.
Zwracamy się do naszego dokumentu.
W Testamencie drugim patrjarcha Symeon podaje: »Strzeżcie się porubstwa... Widziałem bowiem w piśmie (ὲ χαρακτηῆρι γραφῆς, in charactere scripturae) dzieła Enocha, że wy i wasi synowie z wami wpadniecie w porubstwo...« (Testamenta XII patriarcharum, filiorum Jacob, ad fillos suos: Test. Simeonis, V). W Testamencie trzecim