Strona:Henryk Ibsen.djvu/023

aby prąd kultury tak wysoko się rozlał ku północy, izby mógł użyźniająco wpłynąć na Norwegię, drugim warunkiem, aby tenże sam prąd, po oderwaniu się od naszej ojczyzny, które sprowadziło niezależność i wolność polityczną, cofnął się znowu, pozostawiając użyźniający namuł. Poezya, zakwitająca tu, wykazuje najpiękniejszy i najdelikatniejszy rozwój w opowiadaniach, w Björnsona ludowej noweli a największe znaczenie ma w poważnej, historycznej sztuce.
 Gdzież mamy szukać tego nowego pierwiastku w Ibsenie? Duńska publiczność poznała go, jako pisarza polemicznego. Gdyby nie był niczem innem i większem, nie można by do niego przywiązywać wielkich nadziei, jako do poety; umysł tylko wojujący nie jest poetycznym. Wprawdzie każde przeczenie musi zawierać i twierdzenie, wprawdzie w poezyi może cos nowego i oryginalnego objawić się wyjątkowo w formie negacyi, ale, tu nie było tego wypadku. Będziemy się starali później dowieść tego twierdzenia a tymczasem zwrócimy się, jak słuszność nakazuje do pozytywnych utworów Ibsena, jego dramatów. Gdy się je czyta według następstwa w czasie i gdy się zabiera do nich z niezbyt skromnem wymaganiem, doznaje