Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/206

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

cashire nie chcieli kupować jego towarów, ośmieszali jego warsztaty i połączyli się, aby potępić go przed trybunałami.
Nic jednak nie zdołało zachwiać stałości dzielnego człowieka. Arkwright tryumfował.
U schyłku życia widział swe usiłowania uwieńczone powodzeniem; wiele warsztatów przędzalnianych powstało pod jego kierunkiem w kilku okręgach Szkocyi. Współzawodnicy zniewoleni ustąpić, zaprowadzili u siebie jego system, dziś jeszcze w użyciu będący.
Arkwright posiadał tak silną wolę, że w pięćdziesiątym roku życia nauczył się sam, bez żadnej pomocy, gramatyki i ortografii. Mechanika i zakładanie warsztatów tak wiele zabierały mu czasu, że aż dotąd pozostawał w najzupełniejszem nieuctwie pod względem języka i literatury. Założyciel tylu rękodzielni, prześladowany i nieszczęśliwy, jak widzieliśmy wyżej, umarł otoczony poważaniem i bogactwami, 3-go sierpnia 1792 roku. Pozostawił 12, 000.000 liwrów majątku.
Popęd, nadany przezeń wyrabianiu przędzy bawełnianej był tak szybki, że przywóz bawełny od 1771 do 1780 dosięgający w Angli cyfry 5, 735.000 funtów, w upływie czasu od 1817 do 1821 roku doszedł 144, 000.000, z których 130, 000.000 przechodziło na użytek Wielkiej Brytanii. Zmniejszenie się ręcznych robót, wynikające z użycia warsztatów mechanicznych, pozwoliło wyrabiać tkaniny bawełniane w ilości kolosalnej, dotąd nieznanej w żadnej fabrykacyi.
Przemysł bawełniany, założony w Anglii przez Arkwright’a, zamierzył wprowadzić do Francyi Richar-Lenoir.
Franciszek Richard, zwany Richard-Lenoir, urodzony 16 kwietnia 1765 roku w Trélet, w gminie Epinay, w departamencie Calvados, był synem ubogiego dzierżawcy. Komisant nowości, potem chłopiec u cukiernika w Rouen, wreszcie kelner w kawiarni paryskiej, Richard potrafił zebrać oszczędnością maleńki fundusz i obrócił go na zakup kilku sztuk tkanin bawełnianych, które sprzedawał cząstkowo. Po sześciu miesiącach takiego handlu, zysk otrzymany przyniósł mu 6.000 franków, lecz wreszcie stał się ofiarą oszustwa jednego