Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/181

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Lavoisier, główny twórca chemii nowożytnej, urodził się w Paryżu 26 sierpnia 1743 roku. Ojciec jego, bogaty kupiec, nie cofał się przed żadnem poświęceniem, gdy chodziło o danie synowi gruntownej nauki i jaknajstaranniejszego wychowania.
Młody Lavoisier był jednym z najzdolniejszych uczniów w kolegium Mazariniego; po ukończeniu nauk klasycznych uczęszczał na wykłady La Caille’a do obserwatoryum; prócz tego pracował w laboratoryum Rouelle w paryskim ogrodzie botanicznym i zbierał do zielnika rośliny wraz z Bernardem de Jussieu. Największą jego przyjemnością była praca z tymi słynnymi profesorami.
W dwudziestym drugim roku życia Lavoisier współubiegał się o nagrodę, wyznaczoną przez Akademię nauk, za napisanie rozprawy: »Najlepszy sposób oświetlania ulic wielkiego miasta«. Lavoisier zabrał się do tych studyów z nieporównanym zapałem. Kazał wykleić swój pokój czarnem obiciem, aby lepiej ocenić siłę rozmaitych materyi oświetlających; pozostawał przez sześć tygodni w ciemności, odbywając doświadczenia, i złożył pamiętną rozprawę, za którą Akademia nauk obdarzyła go medalem złotym.
Dzieła jego o Pokładach górskich, o Analizie gipsów z okolic Paryża, o Piorunie i Zorzy północnej otwarły mu podwoje do przybytku uczonych. W 1768 r. mianowany został członkiem Akademii nauk, liczył wówczas zaledwie dwadzieścia pięć lat życia.
Od najwcześniejszej młodości Lavoisier zamierzał zreformować naukę, której postanowił się poświęcić. W pierwszej analizie chemicznej, jaką odbył dla rozwiązania kwestyi mniemanego przetwarzania się wody w ziemię, użył szalek i z pomocą ich wykrył błędy swych poprzedników, okazując zarazem, że wszystkie zjawiska chemiczne mają za podstawę przemianę jednych materyi w drugie. Nic się nie stwarza i nic nie ginie. Oto aforyzm, który wypisał niestartemi głoskami na pomniku chemii nowożytnej.
Lavoisier, zaszczycony godnością członka Akademii nauk,