Strona:Folklor i literatura.pdf/4

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

a dalsze jego funkcjonowanie ma oparcie w istnieniu społeczności lokalnych, kultury ludowej oraz kultur środowiskowo-zawodowych. W zależności od następujących po sobie formacji ekonomicznych i odpowiadających im struktur społecznych zmieniały się funkcje folkloru, jego wyróżniki oraz estetyczne i ideowe wartości. W związku z tym można mówić o istnieniu wielu folklorów: folkloru społeczeństw przedklasowych, klasowych, socjalistycznych itp.[1]. Coraz rzadziej folklorystyka lekceważy socjologiczne kryterium folkloru, a jej zwrot w kierunku metod socjologii szczegółowej, psychologii społecznej czy semiologizującej antropologii kultury rokuje nadzieje znacznego postępu w badaniach nad miejscem folklorów w kulturze współczesnej[2], gdzie obok mającego najdłuższą historię folkloru chłopskiego możemy mówić o folklorze robotniczym, o folklorze uczniowskim, studenckim, żołnierskim, o folklorze turystów, kibiców sportowych itp. Wymienione tu folklory, będące wynikiem dodatkowego „skomunikowania się” danej grupy zawodowej czy socjalnej (wytworzenia „niejawnych” kodów porozumienia)[3], nie wykształciły tak bogatych i wszechstronnych treści jak folklor chłopski, który jest ciągle głównym przedmiotem folklorystyki i materiałem, na jakim buduje się ogólną teorię folkloru. Folklor w swym najbardziej elementarnym znaczeniu daje się zatem określić jako pewien przejaw kultury ludowej, który — będąc wyodrębniającą się całością zachowań symbolicznych i ich

  1. W. Gusiew, op. cit., s. 16—17, oraz J. Maciejewski, Folklor środowiskowy, [w:] Problemy socjologii literatury, Wrocław 1971, s. 249—268.
  2. Próbę systematyki tych zagadnień znajdzie czytelnik m.in. w następujących pracach: V. Krawczyk-Wasilewska, Wprowadzenie do folklorystyki, Łódź 1979; B. Beneś, Uvod do folkloristiky, Brno 1980.
  3. Oczywiście granice grup społecznych czy środowisk nie muszą pokrywać się z granicami poszczególnych folklorów.