Strona:F. Antoni Ossendowski - Pod smaganiem samumu.djvu/121

wagą, wyzierającemi z oczu, i polotem fantazji, która nałożyła swoje piętno na wysokiem, gładkiem czole.
 Ogarnąłem wzrokiem całą jego postać. Ubranie miał na sobie ubogie i znoszone; dziurawe, popękane lakierki, takie napozór śmieszne i niestosowne, teraz jednak nabrały dla mnie innego znaczenia, gdyż świadczyły o okresie ciężkich życiowych niepowodzeń tego poety i fantasty w jego nieco niezwykłym, a bardzo romantycznym zawodzie.
 Od Biskry na południe, aż do Tuggurtu istnieje kolej, która przebiega 216 kilometrów przez pustynię. Prawie równolegle z koleją przechodzi droga karawanowa, zdatna dla ruchu samochodowego. Cała ta przestrzeń przedstawia jednostajną kamienistą pustynię, w niektórych miejscach pofałdowaną niewysokiemi pagórkami i urozmaiconą jedynie kilku słonemi jeziorami oraz szeregiem oaz większych i mniejszych. Dalej za Tuggurtem zaczynają się przestrzenie, pokryte piaszczystemi diunami, gdzie ze szczególną zgrozą przejawia się siła samumu i zabójcze działanie słońca. Opowiadanie, istniejące jeszcze za naszych czasów, o karawanach, zasypanych przez piasek, są jednak zupełnie fantastyczne i nigdy nie zdarzają się w rzeczywistości. Jeżeli w pustyni podróżnik znajduje czasami szczątki zmarłych ludzi, to przyczyny należy szukać nie w samumie, lecz w jakiejkolwiekbądź chorobie, lub w tem, że podróżnik, straciwszy kierunek, nie mógł dotrzeć do studni lub do oazy i zginął z pragnienia, palony promieniami niemiłosiernego słońca. Słońce jest tu istotnie nielitościwe, nagrzewa ono powierzchnię piasku, nieraz do 70 Celsjusza. Psy, towarzyszące przewodnikom karawan, nie mogą wtedy biec przez piasek, prażący im nogi, i Berberowie wsadzają je na grzbiety wielbłądów, które zdają się nie czuć palącej ziemi, gdyż posiadają grube rogowe podeszwy.
 Słynne pieczenie jajka w piasku, opowiadanie profesorów geografji starej daty, którem starano się dać przerażający obraz pustyni, nie jest rzeczą niemożliwą.