Strona:F. A. Ossendowski - Wśród czarnych.djvu/112

jęcia posad w administracji lub handlu, a więc nauczoną buchalterji, daktylografji, telegrafji i korespondencji, lub techników, ślusarzy, kowali, stolarzy, najzupełniej wykwalifikowanych.
 Przyzwyczajeni od dzieciństwa do obchodzenia się z ciężkim nożem-siekierą w gospodarstwie domowem, chłopcy-murzyni bardzo zręcznie operują instrumentam europejskiemi i nieszczęśliwych wypadków prawie nigdy nie bywa. Administracja miała dość duże trudności z przyciągnięciem murzynów do pracy z żelazem, ponieważ żelazo w pojęciu muzułmanów jest magiczną substancją, a człowiek, operujący niem, uważany jest za czarownika, otoczony trochę mistycznym lękiem trochę pogardą. W każdym jednak razie kowale w społeczeństwie muzułmańskiem w Afryce, a także wśród Kurdów, jak to zauważyłem podczas moich azjatyckich wypraw, stanowią odrębną kastę, żyjącą w zamknięciu tak dalece, że muzułmanin nie żeni się z córką kowala, Twareg nie będzie bił się z kowalem, a wśród wielu szczepów berberyjskich największą obrazą pozostaje frazes: „Heddad ben Heddad“, co znaczy: „kowal syn kowala“. Niektóre szczepy murzyńskie, naprzykład: Kulangos i Dompagos — uważają kowali za ludzi, związanych pokrewieństwem z podziemnemi potęgami. Duchy, żyjące w głębi ziemi, nauczają kowali, gdzie mają poszukiwać rudy żelaza, i dają im władzę nad twardym, magicznym metalem. Takie wierzenia są zbliżone do wiary w greckiego Hefajsta, boga i patrona kowali.
 Ten właśnie przesąd Francuzi zmuszeni byli przełamać i — przełamali, gdyż prawie cała masa ślusarzy