Strona:Ernest Renan - Żywot Jezusa.djvu/245

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

kiego. Wtedy pod nazwą Boëthusim utworzyła się nowa arystokracya kapłańska[1], bardzo światowo usposobiona, mało pobożna, zmieszana ostatecznie w jedno z Sadokitami. Talmud i pisma rabinistyczne nazywają Boëthusim niedowiarkami i łączą ich z Saduceuszami[2]. Tym sposobem utworzył się przy świątyni rodzaj »rzymskiej kuryi«, żyjącej z polityki, mało się chylącej do religijnych ekscesów, obawiającej się ich nawet, nie chcącej nic wiedzieć o różnych świętych osobistościach i nowatorach, gdyż z istniejącego stanu rzeczy ciągnęła korzyść. Ci epikurejscy kapłani nie odznaczali się gwałtownością Faryzeuszów; pragnęli tylko żyć w spokoju; ich chłodna obojętność i niereligijność oburzała Jezusa. Te różnice dzieliły Faryzeuszów i kapłanów na dwie partye; natomiast łączyła ich niechęć do Jezusa. Jezus był tu jednak obcy, nie posiadał znaczenia, musiał więc przez długi czas kryć się ze swem niezadowoleniem i mógł najwyżej zwierzać się ze swych uczuć zaufanej gromadce, która tu za nim przybyła.

Przed ostatnim a najdłuższym pobytem w Jerozo-

  1. Nazwę tę spotykamy wyłącznie w pismach żydowskich. Sądzę, że »Herodjanie« z ewangielii są to Boëthusim.
  2. Traktat Abot Natan, 5; Soferim, III, 5; Miszna, Menachot, X, 3; Talmud Babiloński, Szabbat, 118 a. W księgach talmudycznych mieszają się nazwy Boëthusim, Saduceusze a także Minim (heretycy). Porów. Tosyfta, Joma, 1; w talmudzie jer. ten sam traktat, I, 5; w Talmudzie babilońskim ten sam traktat, 19 b; Tosyfta, Sukka, III; w Talm. Babil. ten sam traktat, 43 b; to samo 48 b; Tos. Rosz haszana, I; w Misznie, ten sam traktat II, 1; Talm. Jer. ten sam traktat II, 1; Talm. Babil. ten sam traktat 22 b; Tos. Menachot, X; w Misznie ten sam traktat X, 3; Talm. Babil. ten sam traktat 65 a; Miszna, Chagiga, II, 4 i Megillat Taanit, I; Tos. Jadaim, II; w Talm. Jer. Baba Batra VIII, 1; Talm. Babil. ten sam traktat 115 b i Megillat Taanit, V.