nadejdzie on dzień straszliwy dla bezbożnych, pośle Bóg drugiego Eljasza, który przygotuje pokój wewnętrzny, nowe społeczeństwo, żeby przyjście Sędziego nie stało się dniem ogólnego potępienia i kary. Tak więc proroctwo to, jak każde inne, zawiera napomnienie, obietnicę i groźbę. Język hebrajski, w którym proroctwo M’a pisano, jest czysty, wolny od chaldaizmów, z małym bardzo wyjątkiem. Styl zwięzły, jasny, prosty, nie bez pewnego jednak wdzięku, jakkolwiek nie ma tej podniosłości, bogactwa i obrazowania, jak u Izajasza, Joela, Habakuka. Własnością M’a jest przedstawianie rzeczy przez pytania i odpowiedzi (1, 2. 6. 7. 8. 9. 13. 2, 10. 14. 15. 17. 3, 2. 7. 8. 13. 14). Tekst przechował się dosyć wiernie, przynajmniej nie ma żadnych odmian ważniejszych, istotnych. Dowodem tego są, przekłady: syryjski, łacińskie, 70 i fragmenta z innych dawnych przekładów greckich: Akyli, Theodotiona, Symmacha. Wszystkie one, w ogóle mówiąc między sobą i z dzisiejszym tekstem hebrajskim się zgadzają; zkąd widać, że ich autorowie w różnych czasach mieli jeden tekst i to do dzisiejszego w całości podobny. Jeżeli zaś rzeczone przekłady w czém się między sobą, albo od oryginalnego tekstu różnią, łatwo wykazać, że różnice poszły albo z błędnego odczytania jakiego wyrazu (jedna litera wzięta za drugą; z braku samogłosek jeden czytał tak, drugi inaczej), albo że jeden tłumacz do danego wyrazu przywiązywał znaczenie inne, drugi znów inne, albo wreszcie, że jeden miał kopję lepszą drugi gorszą i t. p. (ob. Reinke, Der Proph. Mal. p. 56..). O autentyczności, t. j. o pochodzeniu księgi M’a z czasów Nehemjasza, lub nieco późniejszych, od proroka rzeczywistego, jakkolwiek bliżej nieznanego, nikt nigdy nie wątpił. Proroctwo to razem z innemi mniejszemi stanowiło jednę księgę, we wszystkich spisach ksiąg kanonicznych wspominaną (ob. Kanon). Dowodem kanonicznej jego powagi jest, między innemi, autor księgi Ekklezjastyk, który cytuje (48, 10), lubo bezimiennie, słowa Mal. 4, 6. W podobny sposób cytowanym jest M. w księgach śś. Nowego T. I tak, w Mat. 11, 10. mówi P. Jezus o ś. Janie Chrzcicielu: „Ten jest, o którym napisano: Oto ja posyłam anioła mego...,“ co nie zkądinąd jest wzięte: jak z Mal. 3, 1. To samo powtarza Łuk. 7, 27. św. Marek zaś (1, 2) przywodzi tenże tekst, jakoby od Izajasza pochodził, prawdopodobnie dla tego, że mając zamiar powołać się na Izaj. 40, 3—5 (co też zaraz zamieszcza w w. 3), natrafił na odpowiedni tekst Malachjasza i zaraz go przed słowami Izajaszowemi umieścił. Inne cytacje w N. T. z M’a są: Mat. 11, 14. 17, 10—11. Mar. 9, 10—13. Luc. 1, 17. z Mal. 4, 5. 6. Rom. 9, 13. z Mal. 1, 2. Komentarze na M’a pisali: ś. Efrem (Opp. ed. Romae 1740 part. II p. 312—315), Teodoret z Cyrus, św Hieronim i inni Ojcowie oraz pisarze kościelni, razem z kommentarzami na innych proroków (ob.); Joan. Draconitis, Malachias propheta ebraice cum versionibus: chaldaica graeca, latina, germanica, et explicatione, Lips. 1564, fol.; Dav. Chytraeus, Explicato Malachiae Prophetae, Rostoch. 1568 (Opp. Par. II p. 455..); Henr. Moellerus, Expositio Malachiae, Witteb. 1569; J. J. Grynaeus, Hypomnemata in Malach., Genev. 1582, Basil. 1583, 1612; Amandus Polarius a Polansdorf, Analysis libri Malachiae, Basil. 1597, 1606; Frid. Balduinis, Comment. in Haggaeum, Zachariam et Malach., Witteb. 1610, przedruk w Jo. Schmidii, In prophetas minor. Comment., Lips. 1685, 1689; Balth. Willius, Prophetae Hagg., Zach. et
