Strona:Edward Hanslick - O pięknie w muzyce.djvu/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
—  48  —

znać będzie trzeba, że w badaniach opierać się można tylko na muzyce instrumentalnej.
Przy wokalnej nie łatwo daje się ściśle obliczyć, co każda ze sztuk wniosła do całości: obok tonów działają równocześnie słowa, akcja i dekoracje, jak tu więc odłączyć siłę jednego czynnika od siły drugiego? Jeżeli o treść muzyki chodzi, to należałoby nawet utwory z napisami lub programami wyłączyć. Poezja potęguje wpływ muzyki, lecz nie rozszerza jej granic.
Kompozycja wokalna jest utworem tak silnie stopionym w całość, iż nie można już roli poszczególnych czynników określić. Że jednak, gdy chodzi o określenie siły, z jaką poezja na nas działa, nikt swych doświadczeń nie robi na operze; z tych samych powodów nie można brać opery za podstawę badań nad muzyką. Muzyka wokalna ilustruje poemat[1].

W muzycznych czynnikach uznaliśmy już po za symbolicznem ich znacze-

  1. Używamy tutaj tego obrazowego wyrażenia, uważając je za właściwe tam, gdzie nie o estetycz-