zbiorów prawa kanonicznego na Zachodzie Statuta ecclesiae antiqua z VI wieku zobowiązuje ich tak jak i rodziców pary młodej do przedstawienia nowożeńców kapłanowi, aby uzyskali błogosławieństwo kościoła[1]. Podobne postanowienia mieszczą się także w księgach pokutnych VIII wieku[2], a wszystkie późniejsze zbiory prawa kościelnego powtarzają te przepisy, uzupełniając je jeszcze innymi, aż do XII wieku włącznie[3]. Widocznie więc ustawodawstwo kościoła na ową instytucyę baczniejszą zwracało uwagę, skoro tym funkcyonaryuszom przekazywało pewne nakazania kościelne do spełnienia. Wprawdzie możnaby pomimo tego mniemać, że chodzi tu ciągle jeszcze o tę dawną obyczajową instytucyę owych paranymphi i pronubi, znanych
- ↑ c. 101 (XIII) Sponsus et sponsa cum benedicendi sunt a sacerdote, a parentibus vel a paianimphis offerantur m ecclesia sacerdoti, qui cum acceperint benedictionem, eadem nocte pro reverentia benedictionis in virginitate permaneant, Bruns, Canones apostolorum et conciliorum saeculorum IV, V, VI, VII. Berolini 1839 str. 143.
- ↑ Poenitentiale Martenianum c. XXXVII: Id est si virgo casta si desponsata in virginitate si dotata legitime et a parentibus tradita et a sponso et paranimphis eius accipienda... v. Hormann, Bussbucherstudien, Zeitschr. f. Rechtsgesch. T. 48, Kanonistische Abt. IV str. 377.
- ↑ Mieściły się one także w najdawniejszym zbiorze, o którym posiadamy wiadomości, że był w Polsce na przełomie XI i XII używany t. z. Collectio trium partium, przypisywanym Iwonowi biskupowi z Chartres. Zbiór ten dotąd nie jest drukowany. W innym zbiorze Iwona zwanym Decretum mieszczą się oba powyższe postanowienia VIII. c. 140 i 143 a nadto w c. 145 rzekomy przepis papieża Sotera ut sponsus ac sponsa cum precibus ac oblacionibus a sacerdote benedicantur, et legibus sponsetur ac donetur et a paranimphis custodiatur et publice solemniterque accipiatur. Migne, Patrologia latina T. 161 str. 616.
minum quando et paranymphi inde discedunt? Nadto wzmianka Ibid. XIV c. 18. Zob. także co do innych pisarzy kościelnych Binterim, Die vorzuglichsten Denkwürdigkeiten der Christkatholischen Kirche, Mainz 1838 T. VI, 2 str. 109—113.
