Strona:Dziewosłęb.djvu/32

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

światu greckiemu i rzymskiemu, ale pewne wątpliwości w tym względzie musi nasunąć fakt, że owe przepisy kościelne liczą się wyraźnie z jakimś dalej sięgającym wpływem tych funkcyonaryuszy przy zawarciu małżeństwa. Znamienną przy tem jest i ta okoliczność, że w połowie IX wieku właśnie w chwili, kiedy kościół energicznie zmierza do wciągnięcia związku małżeńskiego w obręb swej wyłącznej kompetencyi, owe przepisy, potrącające o instytucyę paranimphi się mnożą i że między przepisami autentycznymi, pochodzącymi z dawniejszych czasów zjawiają się przepisy sfałszowane. Do ich rzędu należy przepis rzekomo papieża Ewarysta z początku II wieku zamieszczony w dwóch fałszywych zbiorach u Pseudo Izydora i Benedykta Lewity. W przepisie tym chodzi również o zapewnienie dopełnienia formy kościelnej, a o owych paranimphi powiedziano, że oni wedle istniejącego zwyczaju mają oblubienicę w swej pieczy i łączą ją z narzeczonym[1]. Doniosła więc rola połączenia nowożeńców do ich urzędu należy, są tedy pośrednikami przez zwyczaj prawny uznanymi, nazwa ich jednak, zapożyczona u autorów starożytnych myliła późniejszą[2], tak jak i dzisiejszą na-

  1. Aliter legitimum non fit coniungium, nisi ab his, qui super ipsam feminam dominationem habere videntur, et a quibus custoditur, uxor petatur, e ta parentibus propinquioribus sponsetur et legibus dotetur et suo tempore sacerdotaliter ut mos est cum precibus et oblationibus a sacerdote benedicatur et a paranimphis ut consuetudo docet custodita et sociata, a proximis congruo tempore petita legibus dotetur ac solempniter accipiatur. Ustęp ten mieści się takie w Zbiorach Iwona (Decr. VIII, 4. 5 Panormia VII. 31) w Collectio trium partium I, 3. 2. i w dekrecie Gracyana c. 1 C. XXX. q. 5
  2. Paucapalea w swej sumie do dekretu Gracyana do c. 30 D. 23 wyraża się niezbyt naukowo: Paranymphi sunt consanguinei custodes sive servitores sponsae, qui parant ei lymphim, vel quia stant iuxta lympham. Para enim iuxta, lympha aqua interpretatur, ed. Schulte, str 23, lepiej już Rufinus: paranimphi sunt consaguinei custodes sive servitores sponse, et dicuntur paranimphi, quasi