Strona:Dzieła Wiliama Szekspira T. II.djvu/341

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.




Koryolan

W cyklu tragedyi rzymskich należy się pierwsze miejsce „Koryolanowi“, nie ze względu na czas powstania — bo utwór ten napisany był około 1605 r. t. j. po „Juliuszu Cezarze“, a prawdopodobnie przed „Antoniuszem i Kleopatrą“ — ale przez wzgląd na wątek historyczny tych sztuk, z których dwie ostatnie tworzą pewną całość, pierwsza zaś poprzedza je historycznie. Następstwo to wskazane było również niedostatecznie ustalonymi wynikami badań nad powstaniem dzieł Szekspirowskich.
Głownem źródłem „Koryolana“ są żywoty Plutarcha (Bioi), znane Szekspirowi z przekładu angielskiego Tomasza North’a. Zestawiam tu, dla porównania z tragedyą, życie „Koryolana“ podług Plutarcha.
Koryolan w młodości utracił ojca a osierocenie to zostawiło na nim niezatarte ślady. Jak bowiem bujna rola, nieuprawiona chwast wydaje, tak i w tym mężu znamienitym, złe wychowanie wywołało;upór, zbytnią czułość i popędliwość nad miarę, a te przywary mimo wielkich jego przymiotów, były przykre.
Za czasów Koryolana najwięcej w Rzymie popłacała waleczność. Sposobił się więc przez ustawiczną szermierkę i zapasy ku nabraniu siły, wytrzymałości, zręczności i nikt mu w tem nie mógł wydołać. Upał, zimno, głód, tak znosił, jakby czucia nie miał, gdy zaś przyszło do bitwy, nigdy inaczej z placu nie schodził, tylko zwycięzcą.