Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 6 Pisma krasomówcze.djvu/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

wychowany pod jego okiem z młodymi Akuleonami, swymi krewnymi, synami Akuleona, przyjaciela Krassa, mówi o nim w tem dziele z czułą wdzięcznością przywiązanego syna.
O trzy lata starszy od Krassa M. Antoniusz, został konsulem roku Rzymu 655, przed Chr. 99, rządził potem Cylicyą, sprawował nakoniec cenzurę. Bystrym wzrokiem przewidział wszystkie nieszczęścia wkrótce wybuchnąć mającej wojny domowej, w ciągu której z rozkazu krwi niesytego Mariusza roku 87 zamordowany został. Głowę jego wystawiono na tej samej mównicy, z której głos jego wymowny często słyszeć się dawał, i na której wnuk jego, tryumwir Antoniusz, w dwadzieścia pięć lat potem głowę Cycerona utkwić kazał. Okropne widowisko, opłakany skutek szalonej zawziętości rozjątrzonych na siebie w wojnach domowych obywateli! Więcej jeszcze od Krassa unikając pozoru uczoności, nie mniej jak on posiadał Antoniusz nauki Greków, a mianowicie znał doskonale mówców i historyków tego narodu. Dla tego Cycero przez jego usta pięknie opowiedział w tem dziele zalety Greckich historyków, tudzież wskazał źródła, z których, podług Arystotelesa, wypływają wszystkie dowody używane w filozoficznych i sądowych rozprawach. Będąc jeszcze młodym, napisał dziełko o wymowie, które, jak powiada, pomimo jego woli i wiedzy z rąk mu się wymknęło i pomiędzy ludzi się rozeszło.
Te są dwie główne osoby do rozmowy o Mówcy wchodzące. Oprócz nich jest jeszcze pięciu innych, któ-