Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/21

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Hiszpańska. w której miasta i najładniejsze ludy do boju stawały[1], wojna z niewolnikami[2], wojna morska[3], tyle rozmaitych rodzajów wojen i nieprzyjaciół, wojen, które nie tylko prowadzone, alt — i dokonane przez niego jednego dowodzę, że nie niemasz w doświadczeniu wojennem. eoby wiadomości tego męża ujść mogło.
XI..laka znaleźć się może wymowa wyrównywająca zaletom Kii. Pompejusza? (doby kto mógł powiedzieć albo jego zasług godnego, albo wam nowego, albo komu nieznanego? bo nie to jedyne są wodza zalety, jakie pospolicie za takie są miane, pracowitość w trudach, męztwo w niebezpieczeństwie, obrotność w działaniu, szyb-kość w wykonaniu, przezorność w układaniu planów, przymioty, które w nim jednym w takiej znajdują się zupełności, w jakiej się nie znajdowały we wszystkich innych wodzach, których widzieliśmy, albo o których słyszeliśmy. Świadkiem jest Italia, która, jak ów zwycięzca L. Sylla wyznał, męztwem i pomocą Pompejusza uwolnioną została. Świadkiem Sycyli i, którą zewsząd opasaną mnogiemi niebezpieczeństwy, nie postrachem oręża, ale prędkością rady z nich wybawił. Świadkiem Afryka, która uciśniona ogromneini nieprzyjaciół siłami, krwią tychże nieprzyjaciół spłynęła. Świadkiem Gallia, przez którą legie nasze drogę do Hiszpanii po trupach Gallów sobie otworzyły. Świadkiem Hiszpania, która licznych nieprzyjaciół od niego pokonanych i rozgromionych często widziała. Świadkiem jest znowu Italia, która, gdy ją straszna i niebezpieczna wojna z nie-

    Plutarch spiesząc się do opisania dalszych jego czynów wojennych, dokonane w Gallii pominął.

  1. Sertoriusz miał za sobą w Hiszpanii nie tylko szczątki partyi Mariusza, ale i narody Hiszpanii i Luzytanii, gdzie nową Rzeczpospolitę podnosił. Pobił naprzód Pompejusza i Metella Piusa nad rzeką Sukronem i do ustępu za Pyreneje przymusił, ale wkrótce potem przez swego podwładnego Perpennę zgładzonymi ten przez Pompejusza zbity i na stracenie dany, na czem ustała wojna w Hiszpanii 73 roku. Plutarch, ibidem, 16–19. Appian, ibidem, I, 14.
  2. Pompejusz wracając z Hiszpanii wytępił niedobitki niewolników i gladiatorów Spartaka, uszłych z bitwy, w której im Krassus klęskę zadał. Plutarch, ibidem, 19.
  3. Pompejusz naznaczony na wniosek trybuna Gabiniusza wodzem przeciw rozbójnikom morskim, ukończył roku 67 tę wojnę w przeciągu niespełna trzech miesięcy, nie straciwszy ani jednego okrętu. Plutarch, ibidem, 93–129, Appian, Mithrid. XII.