nać tu przeglądu literatury dotyczącej sytuacji w Polsce w latach 1980-1982 ani nawet tylko jej części, która ma za przedmiot konflikt władza-Solidarność, do czego w gruncie rzeczy sprowadza się większość publikacji. Jest ich ogromnie dużo, a ten okres historii Polski należy do tych, które były ― zwłaszcza jeśli brać pod uwagę literaturę obcojęzyczną ― najczęściej opisywane. Chciałbym tylko pokrótce scharakteryzować główne kategorie owych publikacji.
Uderza znaczna liczba tekstów o charakterze osobistym: pisane w pierwszej osobie lub w formie wywiadu-rzeki wspomnienia, relacje powstałe w trakcie parasądowych procedur (przesłuchania przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej Sejmu[1]) lub w czasie konferencji naukowych[2], polemiki, czy to z innymi uczestnikami wydarzeń stanu wojennego, czy z wypowiedziami, które pojawiały się w mediach. Są też, mniej liczne, wspomnienia zagranicznych uczestników lub obserwatorów, jednak z reguły sprawy polskie są w nich częścią ― czasami marginalną ― większych całości. Obszerniejsze, ale mało dokładne, są właściwie tylko wspomnienia gen. Witalija Pawłowa[3]. Większość wypowiedzi krajowych pochodzi od ludzi z obozu władzy, co niewątpliwie ułatwia badanie ich działań i zachowań, choć oczywiście konieczna jest staranna weryfikacja. Może nawet w wersji zaostrzonej, gdyż publikacje te wprawdzie dotyczą przeszłości, ale w aktualną atmosferę polityczną uwikłani są nie tylko badacze. Tym bardziej ostrożnie należy z nich korzystać z tego powodu, iż niektórzy z zabierających głos znajdują się (albo uważają, że się znajdują ― co na jedno wychodzi) pod presją
- ↑ Dostępne w Biuletynach wydawanych przez Biuro Informacyjne Kancelarii Sejmu po każdym przesłuchaniu.
- ↑ Materiały najważniejszej z nich: Wejdą nie wejdą. Polska 1980-1982: wewnętrzny kryzys, międzynarodowe uwarunkowania. Konferencja w Jachrance, listopad 1997, red. N. Smolar, Londyn 1999.
- ↑ Generał Pawłow: byłem rezydentem KGB w Polsce, Warszawa 1994.
