O osobach, do których należy zabraniać gusłów i zabobonów; jakim
sposobem obchodzić się z temi, którzy się uciekają na poradę w błędach swoich.
Zdanie generalne kościoła, pokuty wyraźne w koncyljach i rezolucja wielu przypadków.
O trudności, którą mieli uczeni ludzie przez kilka wieków w rozsądzeniu
tej próby przez wodę, której zażywali w próbowaniu czarownic lub czarowników lub innych występków i w sądzeniu ich na karę przez tę próbę, gdy wrzuceni w wodę tonąć nie mogli, lecz po wodzie pływali, jak pospolicie pławieniem nazywają.
Odnowienie tego sposobu próbowania przez pławienie czarownic mniemanych. Zwyczaj w Niemczech i sprzeczki między uczonemi o tej materji. Zwyczaj przeniesiony do Francji.
Jakim sposobem ta próba przez pławienie nastała we Francji. Takową próbę parlament paryski zakazał. Zdanie parlamentu o czarownicach i czarach.
Sentencje generalne Kościoła Świętego tyczące się tych osób, którzy (!) zabobony czynią lub do czyniących na jaką uciekają się poradę, to jest kara kościelna.
95 St. Wodzicki. Wspomnienia przeszłości.
96 Afanasjew. Poeticzeskija wozrienja sławian na prirodu III, 511.
97 Karłowicz, o. c. Dokładny opis: patrz „Gryf“ 1910, str. 168—175, 201 — 208.
98 Encykl. starop. I, 269.
99 Rozenblatt: „Czarownica powołana. Przyczynek do historji spraw przeciw czarownicom w Polsce." Warszawa 1883; str. 63.
100 Opis obyczajów i zwyczajów polskich. Poznań 1840. I, 233.
101 Za stołem siedział wójt z ławnikami, przed stołem stał instygator i pachołcy miejscy.
102 Por. u Czackiego: „Kiedy powszechnie żydów oskarżano o czary, rozumiano, że djabeł ciało męczonego na torturze przenosi na cień i dlatego żyd nie przyznaje się. Patrz „Żydowskiego procesu odgłos 1720 r.“ („Rozpr. o żydach i karaitach.“ Wyd. Turowskiego. Krak. 1860, 54).
103 Wawrzeniecki. Krwawe widma.
104 Tripplin I, 273.
105 Moszczeński. Pamiętniki do hist. Polski w ostatnich latach panowania Aug III. Warszawa 1905; IV, 25.
106 Jucewicz, 184—186.
107 Tripplin I, 268.
108 Zbiór wiad. do antrop. krajowej, tom III, Kraków 1879 (ks. Wł. Siarkowski: Materjały do etnogr. ludu polskiego z okolic Kielc).