rozmaitych sztuk szatańskich i złości ludziom wyrządzać, jako to kłódki otwierać na pewne hasła i zamki, wody czynić, rozdzierać suknie, która za chuchnieniem cała była, pieniądze rozdawać w izbie, które on w sieni w cale odebrał, a onym z rąk zniknęły, i tym podobne psie sztuki. Dlaczegoż musieli często mistrzowie ich brzozowych egzorcyzmów zażywać, póki nie odwykli onej nauki. Zkąd się pokazuje, iż oprócz wyraźnej umowy z djabłem może kto być przez niewyraźne pakta czarownikiem abo czarownicą, karania godną. A żebyś lepiej poznał tę umowę czartowską oboje,[1] weźmij z doktorów taką regułę abo naukę: cokolwiek się dzieje niezwyczajnego w kościele Bożym i bez pochwały jego abo opisania i potwierdzenia, aby się co natychmiast stało, choć odległe, a nad siłę i moc przyrodzoną, to czarami i zabobonami śmierdzi i do zmowy tajemnej i niewyraźnej z szatanem należy. Abowiem gdyż taka rzecz nie ma tej mocy przyrodzenia do takiego uczynku; idzie zatem, iż jest tylo znakiem abo godłem, nie boskim ani świętym, ponieważ nic jest na to od Chrystusa ani od kościoła jego ustawiona, ale od djabła, i jest godłem jakiemkolwiek jego...
A nie zarzucaj, że są krzyże, słowa święte, modlitwy nabożne, kiedy się przytem co innego wiesza i przydaje, naprzykład imiona nieznajome abo słowa, karaktery etc. Abo jeśli nadzieję jaką pokłada, te słowa pisząc abo rzeczy wierząc i inne tym podobne wymysły i caerimonje niekościelne ani ku chwale Bożej należyte: masz to wszytko rozumieć zabobonami. Tak uczy S. Tomasz, q. 96, art. 4. Naprzykład, niech panna na pargaminie białym, gdy wschodzi słońce, ewangielję św. Jana napisze, którą na trzech sznurkach nosić masz na szyi; modlitwę jaką abo słowa koniowi lubo bydlęciu jakiemu schorzałemu w ucho szeptać: czary są i zabobony z tajemnej i niewyraźnej umowy z djabłem. I owszem, choćbyś nic nie przydawał, jedno same słowa nabożne mówił, abo wierszyk jaki z psalmu, lubo samo wino z ofiary i ablucji kapłańskiej, sam opłatek, który na ołtarzu przy Mszy św. odprawowaniu leżał dla próby czarownic, konopie abo len na gromnicach wiążąc, drzewa słomą po jutrzni Bożego Narodzenia opasujesz, koszule na rozstajniach
- ↑ Te obydwie umowy czartowski.
