Strona:Bolesław Prus-Najogólniejsze Ideały Życiowe.djvu/019

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
Tablicę najzwyklejszych potrzeb:


Organicznych

Miejsce w naturze

Ruch, chodzenie

Życie i zdrowie

Pokarmy
Napoje

Powietrze

Ciepło

Światło

Rozmnażanie się

Czystość fizyczna

Odzież

Społecznych

Stanowisko społeczne

Swoboda w społeczeństwie

Bezpieczeństwo w społeczeństwie

Praca
Dobrobyt

Zabawa i odpoczynek

Życzliwe związki z ludźmi

Zwyczaje, prawa

Wychowanie młodzieży

Uczciwe towarzystwo

Zwyczaje towarzyskie

Duchowych

Ulubiona sfera duchowa

Swoboda ducha

Pewność moralna

Nauka
Sztuka

Literatura popularna, dzienniki

Religia

Filozofia

Propaganda swoich przekonań

Czystość moralna

Etykieta, wytworność duchowa


W tablicy tej przedewszystkiem uderzają ciekawe analogie, odpowiedniości między potrzebami — organicznemi a społecznemi i duchowemi człowieka, nad czem jednak nie będziemy się rozwodzili. Podkreślimy raczej to, że w życiu ogólnie ludzkiem każda potrzeba jest ważna: nie tylko pokarm, ale także praca i nauka; nie tylko zdrowie, ale bezpieczeństwo społeczne i pewność moralna, że to, co wiem, nie jest fałszem, że to, w co wierzę, zasługuje na wiarę.
W końcu, prawie zbytecznem jest nadmieniać, że choć każda potrzeba jest ważna, to jednak nie każdą potrzebę posiada każdy człowiek; to bowiem zależy od charakteru i stopnia duchowego rozwoju. Są ludzie, u których potrzeba jedzenia i pi-